2024-03-28T15:39:40Z
https://ipr.isri.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=11078
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
شناسایی وتحلیل پیشرانهای توسعه سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی؛ سناریویی مطللوب برای آینده
مسعود
اخوان کاظمی
ایوب
نیکونهاد
روندپژوهی توسعۀ سیاسی در تاریخ معاصر ایران نشان میدهد که بهرغم همۀ تلاشها و فرازونشیبها درجهت دستیابی به توسعۀ سیاسی در ادوار مختلف، تا قبل از انقلاب اسلامی شاخصههای توسعه سیاسی در ایران چندان رشد نکرده و گسترش نیافته است. درعوض، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاخصههای کمّی و کیفی توسعۀ سیاسی از رشد چشمگیری برخوردار شدهاند؛ اما چگونه؟ بنابراین، پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که عمدهترین پیشرانهایی که سببساز تغییر درجهت رشد شاخصهای توسعۀ سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی شده و زمینه را برای دستیابی به توسعۀ سیاسی فراهم کردهاند، کداماند؟ هدف پژوهش، شناسایی و تبیین پیشرانهای اثرگذار بر توسعه سیاسی در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی براساس پنل خبرگانی است. روش پژوهش بدینگونه است که تعدادی از استادان و برجستگان دانشگاهی بهعنوان جامعۀ آماری پژوهش انتخاب شده و به پرسشنامه خبرگانی تنظیمشده پاسخ داده و با استفاده از نرمافزار میکمک، یافتهها تحلیل و پیشرانها اولویتگذاری شدهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهند که تقویت پیشرانهایی که موجب ارتقای توسعۀ سیاسی در مقطع مدنظر شدهاند، میتوانند به روند دستیابی به توسعۀ سیاسی در آینده سرعت دهند و زمینۀ تحقق آرمانهای مهم انقلاب اسلامی (آزادی، عدالت و استقلال) را نیز فراهم سازند.
انقلاب اسلامی ایران
توسعۀ سیاسی
پیشرانهای توسعه
قانون اساسی و نخبگان
2019
02
20
11
40
https://ipr.isri.ac.ir/article_85260_dd3db7a021b8e85712febe4805124ccf.pdf
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
حق مشارکت شهروندان و آزادی سیاسی با تأکید بر قرآنکریم
سیدکاظم
سیدباقری
مشارکت سیاسی بدون عنصر آزادی امکان ندارد و جامعهای که این حق را تجربه کند، درصدی از آزادی سیاسی را به دست آورده است. سؤال اصلی این نوشتار بر گرد راهبرد مشارکت سیاسی و نقش آن در تأمین آزادی سیاسی از منظر قرآنکریم است که با روش تحلیلی و توصیفی سامان میگیرد. هدف، بررسی جایگاه حق مشارکت سیاسی شهروندان و نسبت آن با آزادی سیاسی از منظر قرآن کریم است. در پاسخ باتوجهبه تمهید نظری و اموری مانند رابطۀ تعاملی حق مشارکت و تکلیف، همزادی مشارکت و آزادی سیاسی و حق مشارکت برابر، میتوان مراحل پیوند مشارکت سیاسی و نقش آن در آزادی را در سه مرحله رصد کرد: مشارکت سیاسی در کسب قدرت که همراه با مشارکت مثبت برای تشکیل دولت اسلامی و مشارکت منفی برای رویارویی با نظام ستم است؛ مشارکت سیاسی در تثبیت قدرت که با حقوقی مانند حق تعیین سرنوشت، حق انتخابگری و حق انتخاب شدن همراه است؛ مشارکت سیاسی در نظارت بر قدرت که در بستر آزادی رخ میدهد و با امربهمعروف و نهیازمنکر عملیاتی میشود. نوآوری نوشته ازآنجهت است که تلاش شده است نقش حق مشارکت در آزادی سیاسی در مراحل مختلف از منظر کلام الهی بررسی شود.
حق
مشارکت سیاسی
آزادی سیاسی و قرآن کریم
2019
02
20
41
65
https://ipr.isri.ac.ir/article_85279_d23a8aa24863eaacfdc21dfc27e655a4.pdf
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
گونهشناسی جریانهای تروریستی دهۀ 1360 و پیامدهای آن بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران
علیرضا
گلشنی
مرتضی
شیرودی
بهنام
رشیدی زاده
اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دشمنان که انقلاب اسلامی را خطری بزرگ برای خود احساس میکردند، کوشیدند با تأسیس و تقویت جریانهای تروریستی و حمایت از آنها جهت براندازی جمهوری اسلامی ایران، به مقابله با آن برخیزند. بنابراین، مقالۀ حاضر درپی پاسخ به این پرسش است که پیامدهای جریانهای تروریستی دهۀ 1360 بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران چیست. گمان نویسندگان آن است که جریانهای تروریستی دهۀ 1360 در رویارویی با اهداف و آرمانهای متعالی اسلام ناب محمدی
بهرغم تفاوتهای فکری و عقیدتی (انحراف، التقاط و الحاد) با یکدیگر، در مرز مشترک همسویی با استکبار جهانی و براندازی و شکست نظام جمهوری اسلامی قرار گرفتند، اما تنها در میدان ترور و تخریب، به دو گونه مرکزی و پیرامونی ظاهر شدند. مقاله در تحلیل بخشی از تاریخ انقلاب از دریچۀ جدید بهمنظور تنویر حوادث گذشته، به شیوۀ توصیفی، تحلیلی و مقایسهای راه طی کرده است. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که جریانهای تروریستی دهۀ 1360 بر منافع ملی در حوزههای مدیریت راهبردی، داخلی نظام اسلامی، سیاست خارجی، اقتصادی، امنیتی، اجتماعی و نیز تحمیل جنگ، تأثیر گذاشته و حرکت انقلاب اسلامی را با کندی مواجه ساختهاند.
جریانهای تروریستی
دهۀ 1360
پیامد
منافع ملی
جمهوری اسلامی و ایران
2019
02
20
67
92
https://ipr.isri.ac.ir/article_85280_fa7ff1a41386f404a4390b0bac198c02.pdf
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
مقایسۀ ثبات و بیثباتی سیاسی در چهار دهه پس از انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران
علی
شیرخانی
جعفر
ساسان
گرچه تاکنون مطالعات موردی دربارۀ ثبات سیاسی ایرانِ پس از انقلاب انجام شده، این مقاله بهمنظور شناساندن عمیقتر انقلاب اسلامی، به مقایسۀ ثبات و بیثباتی سیاسی در چهار دهه پس از انقلاب در فرانسه و ایران میپردازد. بنابراین، سؤال تحقیق این است که وضعیت ثبات سیاسی در فرانسه پس از انقلاب (1789م / 1167ش) در مقایسه با ایران پس از انقلاب (1357ش) در مدت چهار دهه پس از انقلاب چگونه بوده است. گمان نویسندگان این است که باتوجهبه مقایسه شاخصهای ثبات سیاسی در دو کشور، ایرانِ پس از انقلاب، نسبت به فرانسه، از ثبات سیاسی بیشتری برخوردار بوده است. برای اثبات فرضیه، تحولات سیاسی در فرانسه و ایرانِ پس از انقلاب، ازجمله تغییر و دگرگونی ساختار سیاسی، تداوم نظام سیاسی و چالشهای آن، با روش مقایسهای مورد واکاوی قرار گرفته و مقاله به این نتیجه ختم شده است که ایران به دلیل وجود رهبری واحد، ایدئولوژی اسلامی و حضور مداوم مردم، در چهار دهه پس از انقلاب، باثباتتر از فرانسه در دورۀ متناظر بوده است.
انقلاب
انقلاب فرانسه
انقلاب اسلامی ایران
ثبات سیاسی
ساختار سیاسی
2019
02
20
93
120
https://ipr.isri.ac.ir/article_85282_ec022e8287f4ed8e8574b3faff8cf47c.pdf
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
واکاوی مبانی دینی جهاد کبیر و بازتاب آن در سیاست خارجی جمهوری اسلامی
اسدالله
کردفیروزجائی
جهاد کبیر به معنای عدم اطاعت از کفار، اصطلاحی است که در قرآنکریم مطرح شده است. ازآنجاکه این نوع جهاد از نوع جهاد هوشمند و نرمافزاری برای دفاع از نظام اسلامی است، پرداختن به آن اهمیت جدی دارد. مسئله در این پژوهش آن است که امکان دارد برخی با تأثیرپذیری از تفکر تجددگرایانه، القا کنند که جهاد کبیر صرفاً اصطلاح ژورنالیستی است و هیچ مبنای علمی ندارد. چنین نگرشی میتواند در عرصۀ سیاسی بهخصوص در سیاست خارجی، موجب انفعال شود. بنابراین، این سؤال مطرح میشود که جهاد کبیر دارای چه مبانیای است و در سیاست خارجی چه بازتابی میتواند داشته باشد. گمان بر این است که جهاد کبیر دارای مبانی متقن و منطقی است که تبیین درست آن میتواند در سیاست خارجی بازتاب و انعکاس جدی داشته باشد. این مقاله با نگاه دینی و شیوۀ تحلیلی به دنبال تبیین مبانی دینی جهاد کبیر و کاربست آن در سیاست خارجی است و به این نتیجه دست یافت که با استفاده از مبانی دینی همچون توحیدمحوری، عزتمداری و وجوب نفی سلطه از دشمن میتوان جهاد کبیر را مفهومشناسی و بازتاب آن را در سیاست خارجی عملیاتی کرد.
قرآن
جهاد کبیر
سیاست خارجی
اطاعت
کفار و تبری
2019
02
20
121
142
https://ipr.isri.ac.ir/article_85284_69cf9cba9b7481bb2486ef18da0dcebe.pdf
پژوهش های سیاست اسلامی
سیاست اسلامی
2345-5705
2345-5705
1397
6
14
امکانسنجی تداوم انقلابیگری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی در شرایط جهانی شدن
محمدجعفر
جوادی ارجمند
مصطفی
قربانی
مهدی
محمودی
برقراری موازنه میان بهرهبرداری از امکانات جهانی شدن برای توسعه، در شرایطی که جهانی شدن پارادایم حاکم بر توسعه است ازیکسو و حفظ ساحت و مواضع انقلابی جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی، از مشکلات عمده در تحقق توسعۀ کشور است. ازاینرو، یکی از سؤالات در این زمینه آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران باید از چه الگویی پیروی کند که در عین حفظ هویت اسلامی و انقلابی جمهوری اسلامی، عامل و مسهلی برای بهرهبرداری از امکانات نظام بینالملل برای توسعۀ کشور باشد. کلید حل معمای دوگانۀ توسعهگرایی و انقلابیگری در سیاست خارجی، به میزان نقشی بستگی دارد که برای سیاست خارجی بهطور اعم و فرصتهای جهانی شدن بهطور اخص در توسعه قائل میشویم. مقالۀ حاضر به شیوۀ توصیفی و تحلیلی انجام شده و هدف از آن، ارائۀ مدلی برای حل دوگانۀ انقلابیگری و توسعهگرایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. نتایج حاصل از آن نشان داد که سیاست خارجی در ماتریس توسعۀ کشور، شرط لازم نیست، بلکه عمده راهحل برای توسعه، روی آوردن به درون، درونزایی و شکوفایی استعدادها و ظرفیتهای داخلی است و در این میان، سیاست خارجی به عنوان کاتالیزور، باید دروازه امکانات خارجی برای تقویت رشد و توسعۀ ظرفیتهای داخلی را فراختر کند. در این صورت، تداوم کنشهای انقلابی در سیاست خارجی با موانع کمتری روبهرو خواهد بود.
توسعهگرایی
انقلابیگری
درونزایی
بروننگری و جهانی شدن
2019
02
20
143
168
https://ipr.isri.ac.ir/article_85285_5f5448df2d0b529d5a3e324fe40cd74b.pdf