مدخلی بر اصول سیاست اسلامی امام خمینی‌: رویکردی پژوهشی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

انقلاب اسلامی با رهبری امام خمینی، با کسب استقلال بر محور مردم‌سالاری دینی شکل گرفت. یکی از زمینه‌های مهم مطالعاتی که مورد مطالبه رهبر انقلاب اسلامی است و به دلیل دامنه تأثیر آن از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است، تبیین اصول حاکم بر سیاست اسلامی امام خمینی است. نظر به اهمیت این موضوع، در پژوهش حاضر اصول حاکم بر سیاست اسلامی امام خمینی شناسایی، تبیین و تحلیل می‌شود. نوع تحقیق توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری داده‌ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده و منبع مورد تحلیل 22 جلد صحیفه امام است. بر اساس یافته‌های تحقیق، 23 اصل از اصول سیاست اسلامی امام خمینی شناسایی و تبیین شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که اصول و مبانی مبتنی بر آموزه‌ها و فرهنگ اسلامی، زیربنا و روح اصلی اصول سیاست امام خمینی است و لذا می‌توان گفت اصول سیاست امام خمینی، مؤید این مطلب هستند که سیاست امام، عین دیانت امام است و در مکتب سیاسی امام، معنویت با سیاست و قدرت با اخلاق در هم تنیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Introduction to the Principles of Imam Khomeini's Islamic Politics: A Research Approach

نویسنده [English]

  • Zahra Foroutani
Assistant Professor, Department of Public Management, Payam Noor University
چکیده [English]

The Islamic Revolution, led by Imam Khomeini, gained independence on the basis of religious democracy. One of the important fields of study that the Supreme Leader of the Islamic Revolution demands and is of great importance because of the scope of his influence is to explain the principles governing the Islamic policy of Imam Khomeini. In view of the importance of this issue, the present study identifies, explains and analyzes the principles governing the Islamic policy of Imam Khomeini. The type of research is descriptive-analytical. Qualitative content analysis method was used for data collection and the source of analysis is 22 volumes of Imam Sahifah. According to the research findings, 23 principles of Imam Khomeini's Islamic policy principles were identified and explained. The results show that the principles and bases of Islamic teachings and culture are the foundation and the main spirit of Imam Khomeini's policies and thus it can be said that Imam Khomeini's policy principles imply that Imam's policy is the same as Imam's religion and in the political school. Imam, spirituality is intertwined with politics and power with ethics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • Principles
  • Politics
  • Islamic Politics
  • Principles of Islamic Politics
حسینی خامنه‌ای، سیدعلی (1394). بیانات در مراسم بیست‌وششمین سالگرد رحلت امام خمینی، 14/3/1394.
 ـــــــــــــــــــــــ (1394). حدیث ولایت، تهران، خدمات فرهنگی مرکز نور، ج 1.
 ـــــــــــــــــــــــ (1390). بیانات در مراسم بیست‌ودومین سالگرد رحلت امام خمینی، 14/3/1390.
ـــــــــــــــــــــــ (1389). مراسم بیست‌ویکمین سالگرد رحلت امام خمینی، 14/3/1389.
ـــــــــــــــــــــــ (۱۳۸۱). بیانات در مراسم سیزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی، 14/3/1381.
 ـــــــــــــــــــــــ (1388). بیانات در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، 2/7/۱۳۸۸.
ـــــــــــــــــــــــ (1383). بیانات در مراسم پانزدهمین سالگرد رحلت امام خمینی.
موسوی خمینی، ‌سیدروح‌الله (1367). صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ـــــــــــــــــــــــ (1368). وصیت‌نامه سیاسی-الهی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
 ـــــــــــــــــــــــ (1378). ولایت فقیه، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
 ـــــــــــــــــــــــ (1391). تهذیب نفس و سیروسلوک از دیدگاه امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ـــــــــــــــــــــــ (1421ق). کتاب البیع، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى.
 ـــــــــــــــــــــــ (1388 الف). امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر: تبیان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، دفتر بیست‌ویکم.
ـــــــــــــــــــــــ (1388 ب). خودباوری و خودکفایی از دیدگاه امام خمینی: تبیان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، دفتر بیست‌ویکم.
 ـــــــــــــــــــــــ (1386 الف). استضعاف و استکبار از دیدگاه امام خمینی: تبیان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، دفتر چهلم.
 ـــــــــــــــــــــــ (1386 ب). استکبار جهانی و شیطان بزرگ از دیدگاه امام خمینی: تبیان، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، دفتر سی‌ویکم.
ایران‌نژاد، ابراهیم و دیگران (زمستان 1391). «عدالت اجتماعی در اندیشه سیاسی امام خمینی»، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، س 5، ش 1، 115-135.
ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشادی (پاییز و زمستان 1390). «تحلیل محتوای کیفی»، پژوهش، س 3، ش 2، ص 15-44.
بی‌نام (تیر 1385). «اصول ثابت اندیشه سیاسی امام خمینی»، امید انقلاب، ش 368.
بروجردی، اشرف (1397). اصول اخلاق سیاسی امام خمینی،پرتال امام خمینی، 19/1/1397.
بی‌نام (1393). نظریه اسلام‌ ناب-اسلام امریکایی، از امام خمینی تا رهبر انقلاب، http://farsi.khamenei.ir/others-note?id=28500: 3/10/1393.
تفرشی، امیرعلی و ابوطالب شفقت (تابستان 1396). «تحلیل گفتمان خودکفایی در بیانات امام خمینی با تأکید بر بعد نظامی و دفاعیِ خودکفایی»، بهبود مدیریت، س 11، ش 2، پیاپی 36، ص 51-83.
حافظ‌نیا، محمدرضا (1381). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت.
خدادی[f1] ، حسن (1393). «مبانی، اصول و راهبردهای سیاست خارجی از منظر امام خمینی»، سایت بصیرت.
جعفری، اصغر (1390). «خلاصه درس اصول علم سیاست-دکتر عنادی»، http://jaafari.blogfa.com/post/11.
جمشیدی، محمدحسین (1384). اندیشه سیاسی امام خمینی، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
دهشیری، محمدرضا (1391). درآمدی بر نظریه سیاسی امام خمینی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
رضایی، مجید و سیدمحمدعلی هاشمی (1391). «بازخوانی قاعده نفی سبیل با رویکردی به اندیشه‌های امام خمینی»، پژوهش‌نامه متین، س 4، ش 57، ص 61-86.
سبحانی تبریزی، جعفر (1380). «امام علی و اصول سیاست»، کتاب نقد، ش 18‌، ص 30-49.
فدوی بنده‌قرائی، احمد و ابراهیم تقی‌زاده (1391). «آزادی و جایگاه آن در اندیشه حقوق بشری امام خمینی»، مطالعات حقوق بشر اسلامی، س 1، ش 1، ص 77-98.
فروتنی، زهرا (1387). مبانی تصمیم‌گیری استراتژیک امام خمینی، تهران، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
ــــــــــــ (تیر 1390). «اهداف، اصول و راهبردهای حاکم بر پذیرش قطعنامه 598 شورای امنیت (نگاهی نو به ابعاد قطعنامه 598)»، در: مجموعه مقالات دومین همایش قطعنامه 598، ص 37-85.
ــــــــــــ (1395). «تحلیل سیاست دفاعی امام خمینی در دفاع مقدس»، مجله سیاست دفاعی، س 24، ش 79، ص 81-114.
فوزی تویسرکانی، یحیی (1390). اندیشه سیاسی امام خمینی، قم، دفتر نشر معارف.
مسعودپور، سیدعلی‌اکبر (1386). سیاست در قرآن، تهران، سازمان عقیدتی-سیاسی جمهوری اسلامی ایران، معاونت سیاسی، ج 1 و 2.
نیاکویی، سیدامیر و حسین بهمنش (1391). «نسبت میان آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی در اندیشه امام خمینی با تأکید بر پذیرش قطعنامه 598»، پژوهش‌نامه انقلاب اسلامی، دوره اول، ش 3، ص 169-198.
Martin, Vanessa, (2007). Creating An Islamic State: Khomeini and the Making of a New Iran, First published: 2000, New York, I. B. Tauris.
Mortazavi Emami and et al. (2014). Islamic Republic of Iran's Soft Power based on Quranic Teachings and Imam Khomeini's Discourse”, Erudite Journal of Social Science Research (EJSSR), v. 2 (1), p. 18-26.