الگوی راهبردی تعامل نظام حزبی و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران
DOR: 20.1001.1.23455705.1399.8.17.10.2

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

3 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)

چکیده

تعامل نظام حزبی و نظام انتخاباتی می تواند یکی از الزامات راهبردی در تحقق دموکراسی باشد. با وجود قدمت صد ساله تشکیل احزاب در ایران هنوز در مواجهه با نظام انتخاباتی با چالش ها و واگرای هایی روبرو می باشد. (تاریخچه)  با بررسی به عمل آمده مشخص گردید که تحقیقی در این رابطه وجود نداشته است. (پیشینه) بنابراین بدست آوردن الگوی راهبردی تعامل نظام حزبی و نظام انتخاباتی نیازمند به بررسی است.(مسئله)  از این رو پرسش اصلی این است که الگوی راهبردی تعامل نظام حزبی و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران چگونه است؟ (سوال) این تحقیق اکتشافی بوده و فرضیه ای در این زمینه وجود ندارد.(فرضیه) بنابراین هدف؛ ترسیم الگوی تعامل نظام حزبی و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران می باشد.(هدف) این تحقیق به کمک روش داده بنیاد تلاش دارد؛ الگوی راهبردی تعامل احزاب و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران را تدوین نماید.(روش) پس از استخراج دیدگاه مصاحبه شوندگان و جمع بندی نظرات آنها، کد باز استخراج و از تلفیق آن ها کد محوری  و در نهایت از تلفیق کدهای محوری، کدهای انتخابی احصاء گردید. به طوری که تمام کد های محوری در 6 مقوله ی علی، محوری، زمینه ای، مداخله ای، راهبردی و پیامدی دسته بندی شده اند و روابط بین ابعاد مولفه ها و نشانه گرهای الگوی راهبردی تعامل  نظام حزبی و نظام انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران تدوین گردیده است. (یافته)

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategic model of interaction between Party system and Electoral system in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Sayed Muhammad Taqi Al-Ghafoor 1
  • Sayed Muhammad Husein Hashemian 2
  • Abdullah Nouri Goljaei 3
1 Assistant Professor of Political Science, Baqir al-Uloom University
2 Associate Professor of Political Science, Baqir Al-Uloom University
3 PhD Student in Political Science, Baqir Al-Uloom University
چکیده [English]

The interaction of the party system and the electoral system can be one of the strategic requirements in the realization of democracy. Despite the 100-year-old formation of parties in Iran, it still faces challenges and divergences in the face of the electoral system. (History) The investigation revealed that there was no research in this regard. (Background) Therefore, obtaining a strategic model of interaction between the party system and the electoral system needs to be examined. (Problem) Nevertheless, the main question is what is the strategic pattern of interaction between the party system and the electoral system in the Islamic Republic of Iran? (Question) This research is exploratory and there is no hypothesis in this regard. (Hypothesis) So the goal; Drawing a pattern of interaction between the party system and the electoral system in the Islamic Republic of Iran. (Objective) This research uses the data-driven method; and develops a strategic model for the interaction of parties and the electoral system in the Islamic Republic of Iran. (Method) After extracting the views of the interviewees and summarizing their opinions, an open code was extracted; and from their combination, the central code, and finally from the combination of the central codes, the selected codes were counted in a way that all the central codes are classified into 6 categories: causal, axial, contextual, interventional, strategic and consequential; and the relationships between the dimensions of the components and indicators of the strategic model of interaction between the party system and the electoral system in the Islamic Republic of Iran have been developed. (Finding).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Model
  • Interaction
  • Electoral system
  • Party system
  • Islamic Republic of Iran
ادیب حاج باقری، محسن(1385). روش تحقیق گراندد تئوری: راه و روش نظریه پردازی در علوم انسانی، تهران، بشری.
اسماعیلی، محسن و حمید بالایی (1392). «الگوی راهبردی تأمین امنیت ملّی جمهوری اسلامی ایران در قوانین برنامۀ توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی»، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، سال دوم، شماره 5، تابستان،صص43-75.
آل غفور، محمدتقی(1398). مصاحبه حضوری، دانشگاه باقرالعلوم†.
ایوبی، حجت اله (1379). پ‍ی‍دای‍ی و پ‍ای‍ای‍ی اح‍زاب س‍ی‍اس‍ی در غ‍رب، تهران، سروش.
بادامچیان اسدالله (1398). تعاملات حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، تهران، دفتر حزب مؤتلفه اسلامی.
باهنر، محمد رضا (1398). نقش احزاب در انتخابات مجلس، همایش، تهران، مرکز همایش‎های وزارت کشور.
بجستانی سید محسن مدنی (1395). «نقش احزاب در انتخابات و جهت دهیِ حرکت های سیاسی»،  مجله دانش و تاریخ سیاسی.
بیگدلی، رحمت الله (1398). مصاحبه با خبرگزاری ایرنا، دسترسی در: https://www.irna.ir/news/83478649.
پیشگاهی فرد،  زهرا (1382). «مشارکت احزاب در توسعه سیاسی و رفتار انتخاباتی در شهرستان اصفهان». فصلنامه پژوهش‎‎‎های جغرافیایی، سال سی و پنجم، شماره 44، بهار،صص11-22.
تقی پور، علیرضا (1397). تعاملات حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، تهران، ساختمان پیمان. 
توسلی، غلام‎عباس (1369). نظریههای جامعه شناسی، تهران، انتشارات سمت.
حسینی، سید محمد (1398). نقش احزاب در انتخابات مجلس، همایش، تهران، مرکز همایش‎های وزارت کشور، 11/7/1398.
خرمشاد، محمد باقر و ابوذر رفیعی قهساره (1397). «نظام انتخاباتی و تأثیر آن بر نظام حزبی در ایران»، فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، سال اول، شماره اول.
دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور (1379). مشارکت سیاسی احزاب انتخابات، تهران، سفیر.
دهقان نیری، ناهید و علی احمدی (1383). نظریه پردازی و نظریه های پرستاری، تهران، نشر بشری.
دوورژه، موریس (1345). اصول علم سیاست، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران، امیرکبیر.
دوورژه، موریس (1357). احزاب سیاسی، ترجمه رضا علومی، تهران، امیرکبیر.
رحمانی، رضا (1396). نقش احزاب و جناحهای سیاسی بر رفتار انتخاباتی شهروندان در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد. رشته علوم سیاسی، تهران، دانشگاه امام صادق†.
رضایی، محسن (1398). نقش احزاب در انتخابات مجلس، همایش، تهران، مرکز همایش‎های وزارت کشور.
رفیق‎دوست محسن، (1398). تعاملات نظام حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، تهران، بنیاد نور.
رنجبر، هادی و علی‎اکبر حق‎دوست؛ مهوش صلصالی؛ علیرضا خوشدل؛ محمد‎علی سلیمانی و نسیم بهرامی (1391). «نمونه‎گیری در پژوهش‎های کیفی: راهنمایی برای شروع»، مجلۀ علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال 10، شماره 3.
رهبر، فاطمه (1397). تعاملات نظام حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، دماوند، احمدآباد دماوند.
رهدار، احمد (1398). تعاملات نظام حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، قم، دانشگاه باقرالعلوم†.
زیبا کلام، صادق و مرتضی مقتدایی (1393). احزاب سیاسی و نقش آن در توسعه سیاسی ایران: «مطالعه موردی انتخابات»؛ فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، شماره 29.
سورین، ورنر و جیمز تانکارد (1381). نظریههای ارتباط جمعی، ترجمه علی‎رضا دهقان، تهران، نشر دانشگاه تهران.
شعبانی، حسن (1385). مهارت‎های آموزشی و پرورشی (روش‎ها و فنون تدریس)، تهران، انتشارات سمت.
صدر، شهاب الدین (1398). نقش احزاب در انتخابات مجلس، همایش، تهران، مرکز همایش‎های وزارت کشور.
عالم، عبد الرحمن (1375). بنیادهای علم سیاست، تهران،  نشر نی.
عباس زاده، محمد (1391). «تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی»، جامعه شناسی کاربردی، سال 23، شماره پیاپی (45) ،(شماره اول)، بهار.
عرف، جمال (1398). ۱۱۰ حزب رسمی در کشور فعال است، تهران،  خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، دسترسی در: https://www.irna.ir/news/83482159،۲۹ شهریور ۱۳۹۸.
عرف، جمال (1398). نقش احزاب در انتخابات مجلس،  همایش، تهران، مرکز همایش‎های وزارت کشور.
غفاری، ابوالفضل (1396). الگوی مطلوب تحزب برای تقویت مشارکت سیاسی فعال در جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه دکتری، رشته علوم سیاسی، قم، دانشگاه باقرالعلوم†.
فتاحی، علی و کعبی، عباس (1392). راهکارهای مشارکت مردم در ادارهی حکومت اسلامی، فصلنامه دانش حقوق عمومی، دوره 2، شماره 6، زمستان.
فیرحی، داوود (1396). فقه و حکمرانی حزبی، تهران، نشر نی.
فیرحی، داوود (1398). حکمرانی حزبی، نشست علمی، تهران، سالن شهید صیاد شیرازی دانشگاه عالی دفاع ملی دفاعی.
قدیری ابیانه، محمد حسن (1398)، مصاحبه با خبرگزاری ایرنا، دسترسی در: https://www.irna.ir/news/83478649.
کاوجا، آنیکا (1395). احزاب سیاسی و انتخابات، ترجمه ابوذر گوهری مقدم و داود کریمی پور، تهران، مرکز پژوهش‎های مجلس شورای اسلامی.
کواکبیان، مصطفی (1383). گفتمان آزادی و مردمسالاری، تهران، پازینه.
مقام معظم رهبری، بیانات، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری دسترسی در: khamenei.ir
مقتدایی، مرتضی(1393). احزاب سیاسی و انتخابات در ایران، تبریز، فروزش.
مهدوی‎زادگان، داود (1398). حکمرانی حزبی، نشست علمی، تهران، سالن شهید صیاد شیرازی دانشگاه عالی دفاع ملی دفاعی.
میخلز، روبرت (1385). جامعه شناسی احزاب سیاسی مطالعهای در مورد گرایشهای الیگارشی در دموکراسیها، تهران، قومس.
نصیری علی اصغر (1397). تعاملات نظام حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، قم، پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق†.
نظری، نظیر (1396). امکان سنجی تحزب در جمهوری اسلامی  ایران،  پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم سیاسی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
نوری امیرآبادی، مریم (1388). نقش احزاب و گروههای سیاسی در مشارکت سیاسی زنان (1332- 1320)، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم سیاسی، تهران، دانشگاه الزهرا.
هاشمیان، سید محمد حسین (1398). تعاملات نظام حزبی و نظام انتخاباتی، مصاحبه حضوری، قم، پژوهشکده باقرالعلوم†.
Glaser, B. G., & Strauss, A. (1978). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Chicago: Aldine Publishing.
-ARDANT (PH, (2004), Institutions politiques et droit constitutionnel, Paris, LGDJ.
GICQUEL (J.), (1987), Droit constitutionnel et institutions politiques, Paris, Montchrestien.
)rethinking party systems1999) mainwaring. scot
 Rethinking Party Systems in the Third Wave of Democratization: The Case of Brazil
Nordhous.W (1975).«The Political Business Cycle».Review of Eco- .nomic Studies .vol42.No2
Andreas M. Riege (2003), Validity and reliability tests in case study research: a literature review with “hands-on applications for each research phase, Qualitative Market Research: An International Journal, Volume 6, Number 2 pp. 75-86, Griffith University, Nathan, Australia.