چارچوب‌بندی جنبش‌های اجتماعی اسلامی با تأکید بر دو مفهوم هویت‌یابی و انطباق‌سازی، بررسی موردی؛ رشد اسلام سیاسی در جهان اهل سنت

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

چکیده

هجوم مدرنیته به دنیای اسلام، مسئله اصلی دنیای اسلام در دو سده اخیر بوده که واکنش‌های متفاوتی را هم در پی داشته است. (تاریخچه)ولی ابهام در رابطه دو سویه جنبش های اجتماعی اسلامی  و مدرنیته غربی(مسئله) در چارچوب هویت و انطباق سازی، مورد مطالعه قرار نگرفته است.(پیشینه)ما اینکه این جنبش‌ها در چه چارچوبی عمل کرده و به دنبال دستیابی به چه اهدافی هستند (سؤال) محل بحث و مجادله اندیشمندان بوده است. این پژوهش بر آن است که جنبش‌های اجتماعی اسلامی همواره دو مفهوم کلیدی هویت‌یابی و انطباق‌سازی را در بستری فرهنگی دنبال کرده‌اند. (فرضیه) بنابراین، این طیف از جنبش‌ها را در چارچوبی فرهنگی و در قالب دو مفهوم هویت‌یابی و انطباق‌سازی می‌توان مطالعه کرد. (هدف) بدیهی است که چنین مطالعاتی در فضایی توصیفی – تحلیلی قابل انجام است. (روش) بازیابی مفهوم خود با رجوع به ارزش‌های دینی و بومی در چارچوب فرایند هویت‌یابی و همچنین کارآمدسازی جوامع اسلامی در چارچوب پروژه انطباق‌سازی، فصل مشترک جنبش‌های اجتماعی اسلامی به ویژه در جهان اهل سنت بوده است. (یافته)

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Framing Social-Islamic Movements by Emphasizing the two Concepts of "Finding Identity" and "Adaptation" (A Case Study of the Development of Political Islam in Sunni World)

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Barzegar 1
  • Ahmad Azizkhani 2
1 Professor of Political Science Department, Allamah Tabatabaei University
2 PhD Student in Political Science, Allamah Tabatabaei University
چکیده [English]

During the last two centuries, the invasion of modernism to the Islamic world has been a chief issue which has caused different reactions. (History) However, the ambiguity in the bilateral relationship of social movements and Western modernity (Problem) has not been studied in the framework of identity and adaptation. (Background) However, the frameworks in which these movements operate and purposes which they wish to achieve (Question) have been controversial issues among thinkers. This paper presumes that Islamic movements have always looked for two fundamental concepts of "finding identity" and "adaptation" in a cultural setting. (Hypothesis) Therefore, these kinds of movements can be studies in a cultural framework and in the form of the two concepts of "finding identity" and "adaptation". (Objective) It is obvious that such studies can only be done in a descriptive-analytical atmosphere. (Methodology)
 Recovering the concept of "self" by referring to local and religious values in the framework of the "process" of finding identity as well as "efficiency" of Islamic societies in the framework of  the "project" of adaptation are the common grounds of Islamic social movements specially in Sunni world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social-Islamic Movements
  • Identity
  • modernism
  • Political Islam
  • adaptation
  • Sunni
  1. ارکون، محمد (1392). تاریخمندی اندیشه اسلامی ، ترجمه رحیم حمداوی، تهران، نگاه معاصر.
  2. اسپوزیتو، جان، وال، جان [L1] (1389). جنبش‌های اسلامی معاصر (اسلام و دمکراسی)، ترجمه شجاع احمدوند، تهران، نی.
  3. اینگلهارت، رونالد و پیپا نوریس (1389). مقدس و عرفی؛ دین و سیاست در جهان نو، ترجمه مریم وتر، تهران، کویر.
  4. باتامور، تام (1366). جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران، کیهان.
  5. برزگر ، ابراهیم (1391). نظریه‌های بازتاب انقلاب اسلامی ایران، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
  6. بکفورد، جیمز (1389). دین و نظریه اجتماعی، ترجمه مسعود آریایی نیا، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
  7. تورن، آلن و فرهاد خسرو خاور (1379). جستجوی خویشتن، ترجمه محسن متقی، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 41 و 42، اسفند، ص 8 - 6.
  8. تیلی، چارلز (1389). جنبش‌های اجتماعی، ترجمه علی مرشدی‌زاده، تهران، دانشگاه امام صادق(ع).
  9. الحسینی، اسحاق موسی (1375). اخوان المسلمین؛ بزرگ‌ترین جنبش اسلامی معاصر، ترجمه سیدهادی خسروشاهی، تهران، اطلاعات.
  10. هرایر دکمجیان، ریچارد (1366). جنبش‌های سیاسی در جهان عرب، ترجمه حمید احمدی، تهران، کیهان.
  11. دلاپورتا، دوناتلا و ماریو دیانی (1383). مقدمه‌ای بر جنبش‌های اجتماعی، ترجمه محمدتقی دلفروز، تهران، کویر.
  12. دورماگن، ژان ایر و دانیل موشار (1389). مبانی جامعه‌شناسی سیاسی، ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، تهران، آگاه.
  13. رتیزر، جرج و داگلاس گودمن (1390). نظریه جامعه‌شناسی مدرن، ترجمه خلیل میرزایی و عباس لطفی زاده، تهران، جامعه شناسان.
  14. روآ، الیویه (1378). تجربه اسلام سیاسی، ترجمه محسن مدیر شانه چی و حسین مطیعی امین، تهران، الهدی.
  15. سعید، ادوارد (1371). شرق شناسی، ترجمه عبدالرحیم گواهی ، تهران، نشر فرهنگ اسلامی.
  16. سعید، بابی (1379). هراس بنیادین، اروپا مداری و ظهور اسلام گرایی، ترجمه غلامرضا جمشیدی‌ها و موسی عنبری، تهران، دانشگاه تهران.
  17. السید، رضوان (1383). اسلام سیاسی معاصر در کشاکش هویت و تجدد، ترجمه مجید مرادی، تهران، مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
  18. شیمل، آن ماری (1375). درآمدی بر اسلام ، ترجمه عبدالرحیم گواهی، تهران، نشر فرهنگ اسلامی.
  19. طیبی، بسام (1389). اسلام ، سیاست جهانی و اروپا، ترجمه محمود سیفی پرگو، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
  20. عنایت، حمید (1352). شش گفتار دین و جامعه، تهران، کتاب موج.
  21. کالهون، کریج (1386)، نظریه اجتماعی و سیاست هویت، ترجمه محمد قلی‌پور و علی محمدزاده، تهران، جامعه شناسان.
  22. گیدنز، آنتونی (1383). تجدد و تشخص، جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نی.
  23. لارنا، انریک و دیگران (1387). جنبش‌های نوین اجتماعی، ترجمه سید محمد کمال سروریان و علی صبحدل، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  24. مشیرزاده، حمیرا (1388). درآمدی نظری بر جنبش‌های اجتماعی، تهران، پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
  25. نش، کیت (1387). جامعه‌شناسی سیاسی معاصر، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران، کویر.
  26. نصر، سید حسین (1373). جوانان مسلمان و دنیای متجدد، ترجمه مرتضی اسعدی، تهران، طرح نو.
  27. هویدی، فهمی و دیگران (1371). «ارتباطات و هویت فرهنگی» ، مصاحبه و تنظیم احمد آخوندی، رسانه، شماره10، ص 36-26.
  28. یاووز، هاکان (1392). هویت اسلامی در ترکیه معاصر، ترجمه آزاد حاجی آقایی، تهران، اشاره.


 [L1]این اسم بررسی شود. اسم ایشان، جان ال اسپوزیتو است.

اسپوزیتو،جان ال

جایگزین شود.

شیرودی 17 اسفند 94