مدل راهبردی (swot) در تحلیلِ بحران رفتار سیاسی داعش، جمهوری اسلامی ایران و راه‌های برون رفت

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم سیاسی پژوهشگاه امام صادق(ع)

چکیده

داعش، گروه تکفیری جدیدی است که از درون القاعده برخاست (تاریخچه) و به دلیل تازگی، ناشناخته باقی مانده و به سبب شیوه برخوردش با پدیده‌های پیرامونی مانند سوریه، عراق و ایران، بر ابهامات آن افزوده شده است! (مسئله) نباید کتمان کرد که تحلیل‌های فراوانی در شناخت داعش صورت گرفته اما بیشتر آنها ژورنالیستی است و مهم‌تر اینکه در تحلیل علمی هیچ‌یک از آنها از مدل swot استفاده نشده است. (پیشینه) لذا پرسش اصلی این است که چگونه می‌توان بر اساس مدل تحلیلی swot راهبردهای برون‌رفت از بحران رفتار سیاسی داعش- ایران را ارائه کرد؟ (سؤال) به نظر می‌رسد شیوه رفتار متقابل داعشـ ایران از مقولات فراوان داخلی و بیرونی تبعیت می‌کند. (فرضیه) از این‌رو، مقصود مقاله دستیابی به رفتار سیاسی آن دو و عرضه راهبردهای برون‌رفت از بحران موجود بین آنهاست. (هدف) مدل swot که بر قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و قوت‌ها در دو بعد داخل و بیرون استوار است، مقاله را در پاسخ به سؤال، آزمایش فرضیه و نیل به هدف مذکور یاری می‌کند. (روش) نوبودن کاربست مدل swot در تحلیل داعش ـ ایران، ترکیب و سنجش تأثیر مؤلفه‌های swot درباره داعش ـ ایران و ارائه چند راهبرد بر پایه آن، نشان دادن ناتوانی swot در تحلیل پدیده‌های شرقی، ارائه چند مدل جدید در تحلیل پدیده‌های سیاسی به تأسی از swot از نکات جدید این مقاله است. (یافته)

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

SWOT Strategic Model in Analysis: The Crisis of the Political Conduct of ISIS, Islamic Republic of Iran and Ways to Get out of it

نویسنده [English]

  • morteza shirody
QomAssistant Professor of Political Science, Imam Sadiq Research Institute for Islamic Sciences
چکیده [English]

ISIS is a new Takfiri group which is derived from al-Qaeda (History) and due to being new, it has remained unknown and because of the way it treats its surrounding phenomena like Syria, Iraq, and Iran, it has become even more ambiguous! (Problem) It should be mentioned that a lot of analyses have been done in order to know ISIS; however, most of them are journalistic and more importantly none of them uses SWOT model in its scientific analysis. (History) Therefore, the main question is this: How can the strategies of getting out of the crisis of political conduct of ISIS-Iran be presented based on the SWOT model? (Question) It seems that the method of reciprocal conduct of ISIS-Iran follows a lot of internal and external categories. (Hypothesis) Therefore, the present paper aims at achieving the political conduct of the two and presenting strategies to get out of the present crisis between them. (Objective) The SWOT model, which is based on the strengths, weaknesses, opportunities, and threats in two internal and external dimensions, helps the article in testing its hypothesis and reaching its goal. (Methodology)
Using the SWOT model in analyzing ISIS-Iran, combining and measuring the impacts of SWOT components regarding ISIS-Iran and presenting several strategies based on them, showing the inability of SWOT model in analyzing Eastern phenomena, and presenting several new models in analyzing political phenomena based on SWOT are the new points of this article. (Finding)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • ISIS
  • SWOT
  • strategy
  • Iraq
  • Crisis
  1. ابوستار (1393). «گفت و گو با یکی از مقامات داعش»، سایت فرارو، 7 آبان.
  2. احمدی، محمدرضا (1386). «روش تحلیل راهبردی»، حصون، شماره 13، ص 57 ـ 39.
  3. اسماعیلی، حمیدرضا (1386). القاعده از پندار تا پدیدار، تهران، مؤسسه اندیشه سازان نور.
  4. بورگارت، لوری پلوتکین(1393). «درباره منابع مالی داعش»، سایت همشهری، 5 تیر.
  5. بورن، پیتر وان (1394). «می‌خواهید داعش را شکست دهید»، سایت خبرگزاری فارس، 15 دی.
  6. البوطی، رمضان (1373). سلفیه بدعت یا مذهب، ترجمه حسن صابری، مشهد، آستان قدس رضوی.
  7. بی‌نا (1394). «تفاوت‌های داعش و سفیانی در چیست؟»، سایت خبرگزاری فارس،10 خرداد.
  8. بی‌نا (1394). «موافقت شورای امنیت با هر اقدامی علیه داعش»، fa.alalam.ir، 30 آبان.
  9. پیرس، جان و رابینسون، ریچارد کنت (1376). برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک، ترجمه سهراب خلیلی شورینی، تهران، یادواره کتاب.
  10. چارلز، شوانک (1370). مبانی تصمیم‌گیری استراتژیک، ترجمه عباس منوریان، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  11. حیدری، محمد شریف (1388). «سلفی گری نوین در تقابل با راهبرد تقریب اسلامی»، نشریه طلوع، سال هفتم، شماره27، بهار، ص 106 ـ 85.
  12. خامنه‌ای، سید علی (1383). «سخنرانی برای اقشار مختلف»، سایت رهبری، 25 مرداد.
  13. خامنه‌ای، سید علی (1393 الف). «هراس غرب از عمق استراتژیک ایران»، سایت رهبری، 28 مهر.
  14. خامنه‌ای، سید علی (1393ب). «سخنرانی برای اقشار مختلف»، سایت رهبری، 21 مهر.
  15. خامنه‌ای، سید علی (1393ج). «سخنرانی برای اقشار مختلف»، سایت رهبری، 13 شهریور.
  16. دهشیری، محمدرضا (1394). «راه‌کارهای فرهنگی مبارزه با تروریسم تکفیری»، سایت هابیلیان، 20 بهمن.
  17. رضوانی، علی اصغر (1393). فتنه وهابیت، قم، مسجد مقدس جمکران.
  18. الزرقاوی، ابومصعب (1393). «مانیفست داعش چیست؟»، سایت آنا، 24 خرداد.
  19. سبحانی، جعفر (1377الف). «توافق محمد بن عبدالوهاب و محمد بن سعود»، درس‌هایی از مکتب اسلام، سال 38، شماره 12، ص 23 ـ 7.

20. سبحانی، جعفر (1377ب). سلفی‌گریی در آیینه تاریخ، قم، توحید.

  1. سیدنژاد، سیدباقر (1389). «سلفی‌گری در عراق و تأثیر آن بر ج.ا.ا»، مطالعات راهبردی، 47، بهار، ص 122 ـ 95.
  2. عباس‌زاده، مهدی (1388). «نیادگرایی اسلامی و خشونت (با نگاه بر القاعده)»، مجله سیاست، دوره 39، شماره 4، ص 128 ـ 109.
  3. عرب احمدی، امیر بهرام (1391). اسلام در شرق آفریقا، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  4. مکارم شیرازی، ناصر (1392). «هشدار درباره تکفیری‌ها»، پایگاه اطلاع رسانی آیت الله مکارم شیرازی، 25 مهر.
  5. ملکی، عباس (1393). «خلافت اسلامی و تغییر مرزها»، روزنامه همشهری، 15 تیر، ص 10.
  6. موسوی، امیر (1393). «نقش ایران در حل بحران داعش»، سایت تدبیر، 26 خرداد.
  7. نعمان، عصام (1393). «نقش داعش برای آمریکا و ایران»، سایت بهارنیوز، 1 مرداد.
  8. اریک هابسام (1393). سایت رهبری،2 مهر.
  9. هرسیچ، حسین و مجتبی تویسرکانی (1392). چالش‌های وهابیت، تهران، دانشگاه امام صادق.