مؤلفه های منابع سیاسی قدرت نرم در جمهوری اسلامی ایران در افق سند چشم انداز 1404

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 دانشآموختۀ کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکدۀ امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی

چکیده

قدرت نرم، با این که در حوزۀ عمل، دارای دیرینۀ زیادی است، اما در دو دهه اخیر، در محیط آکادمیک مطرح شده است، شاید از این رو، در ایران، تبیین مؤلفه‌های منابع قدرت نرم و کاربست آن، جهت نیل به جایگاه اول اقتصادی و سیاسی منطقه، با ابهاماتی مواجه است، (مسئله) موضوعی که  در آثار بر جای مانده از قدرت نرم در ایران، مورد توجه جدی قرار نگرفته است، بنابراین، پرسش آن است که منابع سیاسی قدرت نرم جامعۀ ایرانی در سند چشم انداز بیست ساله، شامل چه مؤلفه‌هایی می‌شوند؟ (سؤال) به نظر می‌رسد مؤلفه‌های منابع سیاسی قدرت نرم،بیش از ابعاد بیرونی، بر وجوه درونی استوار است (فرضیه). در نتیجه، مقاله سعی دارد به تبیین عناصر سازنده منابع سیاسی قدرت نرم ایران در افق سند چشم‌انداز بپردازد (هدف). مقاله برای تجزیه و تحلیل داده‌های سند چشم‌انداز و پاسخ به سؤال، از روش تحلیلی-توصیفی و جمع‌آوری داده‌های کتابخانه‌ای مناسب استفاده می‌کند (روش). بررسی‌ها نشان می‌دهند که مؤلفه‌های سیاسی قدرت نرم، شامل فرهنگ راهبردی پایداری، برخورداری از امنیت،سازگاری ملی، سرمایه‌های اجتماعی و نظایر آن است (یافته).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Components of Political Sources of Soft Power in the Islamic Republic of Iran in 1404 Perspective Document

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Jafari 1
  • Sayyid Mohammad Javad Ghorbi 2
1 Associate Professor of Political Science, Mazandaran University
2 MA in Political Thought in Islam, Imam Khomeini (R.A) and Islamic Revolution Research Institute
چکیده [English]

Though having a long history in practice, soft power, in the last two decades, has been raised in academic environments, perhaps this is why in Iran explaining the components of soft power and applying them to reach the best political and economic position of the region has faced ambiguities, (Problem) an issue which has not been paid serious attention regarding the outcomes of soft power in Iran, therefore, the question is: What are the components of political sources of soft power of Iranian society in the 20-year perspective document? (Question) It seems that the components of political sources of softy power are based on internal aspects more than external dimensions. (Hypothesis) As a result, the present paper tries to explain the elements of political sources of soft power of Iran in the perspective document. (Objective) The article uses analytical-descriptive method and proper library data collection to analyze the data of the perspective document and answer the research question. (Methodology) Investigations show that the political components of soft power include strategic culture of resistance, enjoying security, national adaptability, social capital and the like. (Finding)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soft power
  • Perspective Document
  • Social Adaptability
  • Secure Society
  • and Political Sources
ابوالحسنی، خسرو و نجاتی منفرد، علیرضا (1390). «قدرت نرم و سرمایۀ نرم اجتماعی در سند چشم‌انداز»، قدرت نرم، س1، پیش‌شمارۀ 2، تابستان، ص173-208.
ابوالفتحی، محمد و نوری، مختار (1392). «تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، پژوهشنامۀ انقلاب اسلامی، س2، ش6، بهار، ص73-90.
افتخاری، اصغر و دیگران (1387). قدرت نرم و سرمایۀ اجتماعی، تهران، دانشگاه امام صادق†.
افتخاری، اصغر(1388). «قدرت نرم حکومت اسلامی: منابع و کاربرد»، در: الکساندر تی.جی لنون، کاربرد قدرت نرم، ترجمۀ سیدمحسن روحانی، تهران، دانشگاه امام صادق†.
آقامهدوی، اصغر و نادری باب‌اناری، مهدی (1390). «کاربرد قدرت نرم از ناحیۀ استکبار؛ رویکردی قرآنی»، دانش سیاسی، س7، ش2، پاییز و زمستان، ص167-204.
ایزدی، فؤاد و محمدی، محمدجواد (1390). «تولید قدرت نرم در گفتمان انقلاب اسلامی»، مطالعات بسیج، س‌14، ش51، تابستان، ص5-32.
پوراحمدی، حسین (1389). قدرت نرم و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. قم، بوستان کتاب.
____________ و جعفری‌پناه، مهدی (1391). «قدرت نرم از دیدگاه اسلام و کاربرد مؤلفه‌های آن در جمهوری اسلامی ایران »، مطالعات قدرت نرم، س2، ش6، تابستان، ص9-52.
پوستین‌چی، زهره و بالازاده، محمد (1392). «تأثیر دیپلماسی عمومی آمریکا بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد دفاعی، س11، ش44، زمستان، ص77-113.
ترابی، قاسم و رضایی، علیرضا (1390). «فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران: زمینه‌های ایجابی، شاخص‌های اساسی»، مطالعات راهبردی، س14، ش4 (پیاپی54)، زمستان، ص135-162.
ترابی، یوسف (1392).«قدرت و منابع آن در آموزه‌های قرآنی»، فصلنامۀ بیان، س3، ش4، بهار و تابستان، ص7-30.
تنهایی، علیرضا و دیگران (1394). «نتایج همدلی و هم‌زبانی دولت و ملت بر امنیت ملی»، امنیت‌پژوهی، س14، ش49، بهار، ص7-33.
جعفری‌پناه، مهدی و میراحمدی، منصور (1391). «مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با رویکرد اسلامی»، معرفت سیاسی، س4، ش2، پاییز و زمستان، ص105-122.
جهانتاب، محمد (1390): تأثیر سرمایۀ اجتماعی بر احساس امنیت، پایان‌نامۀ ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبائی.
جوشقانی، حسین (1389). جنگ نرم از دیدگاه قرآن، تهران، نشرساقی.
خواجه سروی، غلامرضا و طباخی، جواد (1392). ‌«جهانی‌شدن سبک زندگی و تقاضای دگرگونی سیاسی»، مطالعات جهانی شدن، دورۀ 4، ش10، بهار، ص131-160.
دانایی‌فر، حسن (1384). «پیوستگی مردم و حکومت در سند چشم‌انداز بیست‌سالۀ کشور»، کمال مدیریت، ش‌8، زمستان، ص97-117.
دلیرپور، پرویز (1391). «زوال قدرت نرم ایالات متحدۀ آمریکا»، مطالعات قدرت نرم، س2، ش7، پاییز و زمستان، ص45-61.
رشاد، افسانه (1390). شاخص‌ها و فرایندهای قدرت نرم در فرایند سیاست خارجی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، تهران، مرکز تحقیقات دفاعی.
سلیمی، حسین (1390). «مبانی نظری قدرت نرم؛ زمینه‌های اجتماعی قدرت نرم در جهان اسلام»، قدرت نرم، س‌1، ش4، زمستان، ص183-202.
شجاعی، هادی و دیگران (1393). «تأثیر انقلاب اسلامى ایران در برجسته شدن موضوع قدرت نرم در روابط بین‏الملل»، معرفت، ش200، مردادماه، ص 25-36.
شریفیان، جمشید و فراهانی، رحمان (1393). «قدرت نرم رهبری و مردم ایران در مدیریت ناآرامی‌ها»، امنیت‌پژوهی، س13، ش45، بهار، ص43-66.
صبوری، ضیاءالدین (1390). قدرت نرم آمریکا در حوزۀ سیاست خارجی و امنیتی، ‌تهران، دانشگاه امام صادق†.
ظریف‌منش، حسین (1394). «استحکام ساخت درونی، نسخۀ راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای تحقق امنیت پایدار»، چکیده مقالات همایش مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، تهران، دانشگاه امام حسین†.
عبدوس، حامد (1389). قدرت نرم و انقلاب‌های رنگی، تهران، دانشگاه امام صادق†.
علایی، حسین (1391). «امنیت پایدار در سند چشم‌انداز بیست‌سالۀ جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد دفاعی، س10، ش39، پاییز، ص1-34.
غمامی، محمدمهدی و صلاحی، سهراب (1391). «قدرت نرم نظم اساسی جمهوری اسلامی ایران در تحقق آرمان وحدت اسلامی»، قدرت نرم، س2، ش6، تابستان، ص113-147.
قدسی، امیر (1389). «جایگاه سرمایۀ اجتماعی در بازتولید قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد دفاعی، س8، ش30، پاییز، ص131-156.
ـــــــــــ (1391). «‌قدرت نرم و امنیت پایدار جمهوری اسلامی ایران»، آفاق امنیت، س‌5، ش16، پاییز، ص135-156.
قربی، سیدمحمدجواد (1390). «درآمدی بر قدرت نرم»، عملیات روانی‌، س8، ش29، تابستان، ص135-154.
ـــــــــــــــــــــــ (1394). «مداقه‌ای در منابع، ابزار، ابعاد و تهدیدات قدرت نرم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، سیاست دفاعی، س23، ش90، بهار، ص9-56.
قربی، سیدمحمدجواد و جعفری، علی‌اکبر (1394). «برجستگی منابع قدرت نرم ایران؛ مطالعۀ موردی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی، س3، ش10، پاییز و زمستان، ص29-68.
قهرمانپور، رحمان (1389). «تقدم الهام‌بخشی بر قدرت نرم در سیاست‌های کلان ج.ا.ایران در جهان اسلام»، راهبرد دفاعی، س8، ش 28، بهار، ص147-172.
میرزایی، محمد (1394). «قدرت نرم و منابع آن در آیینۀ آیات قرآن»، آموزه‌های قرآنی، ش21، بهار و تابستان، ص55-78.
نای، جوزف (1386). «منافع قدرت نرم»، ترجمۀ ناصر بلیغ، مطالعات بسیج، س10، ش36، پاییز، ص107-116.
ـــــــــــــ (1390). «آیندۀ قدرت نرم در سیاست خارجی ایالات متحده»، در: پارما و کاکس، قدرت نرم و سیاست خارجی ایالات متحده، ترجمۀ علیرضا طیب، تهران، پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
نگروپونته، جان. دی (1390). قدرت نرم؛ تهدید سخت، ارزیابی تهدیدات دولت آمریکا، ترجمۀ محمد عباسی و حمیدرضا سیدی، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق†.
هرسیج، حسین (1390). «تجزیه و تحلیل ویژگی‌ها، مبانی و مؤلفه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران»، قدرت نرم، س 1، پیش‌شمارۀ 3، پاییز، ص137-161.
وطن‌دوست، رضا (1389). وحدت و همگرایی در اندیشۀ اسلامی، مشهد، دانشگاه رضوی.
یزدانی، عنایت‌الله و شیخون، احسان (1391). «قدرت نرم در سیاست خارجی آمریکا با تأکید بر پدیدۀ فرهنگ»، قدرت نرم، س2، ش5، بهار، ص95-120.