دگردوستی و سیاست: مطالعه‌ای تطبیقی بین جان رالز و شهید مطهری

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز مطالعات عالی انقلاب اسلامی دانشگاه تهران

2 دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی

چکیده

دگردوستی با رواج ارزش‌های اومانیستی رنسانسی، در مغرب‌زمین به بوتۀ فراموشی رفت و با گسترش حوزۀ نفوذ غرب، به شرق هم راه یافت (تاریخچه) و به همین نسبت، اصل و مقایسه آن با فرهنگ دیگر، مورد توجه جدی قرار نگرفت (پیشینه). حقوق فرد در اندیشۀ سیاسی، زمانی معنا می‌یابد که تصوری از دیگری نیز داشته باشیم. تعامل بین حقوق فرد و نیازهای دیگری تحت عنوان دگردوستی یا عبارات و واژه‌هایی با همین معنا و مفهوم ازسوی صاحبان اندیشه، بررسی و در پذیرش و رد آن، استدلال شده است (مسئله). بنابراین، در این مقاله پرسش مهم ناظر بر چگونگی نظر دو اندیشمند یعنی جان رالز و مرتضی مطهری درخصوص نقش دگردوستی در سیاست می‌باشد (سؤال). به‌نظر می‌رسد که بین دو اندیشمند، اختلاف نظر دربارۀ نقش دگردوستی در سیاست جدی است (فرضیه). ازاین‌رو، غرض اصلی مقاله، فهم و تحلیل مفهوم دگردوستی و بیان ارتباط آن با سیاست نزد رالز و مطهری است (هدف). در این بررسی، یک مطالعه تطبیقی صورت خواهد گرفت که مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای است و با تحلیل محتوا، نتایج مد نظر محقق خواهد شد (روش). رالز، دگردوستی را مانع عدالت سیاسی می‌داند؛ درحالی‌که مطهری، نه‌تنها آن را مانع عدالت سیاسی نمی‌داند، بلکه موجب قوام ارزش‌های انسانی می‌شمرد (یافته).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Altruism and Politics: A Comparative Study of John Rawls and Shahid Mutahhari

نویسندگان [English]

  • Sayyid Reza Mousavi 1
  • kiamars Jahangir 2
1 Assistant Professor of Higher Studies of the Islamic Revolution Center, Tehran University
2 Tehran university, Faculty of law and political sciences
چکیده [English]

Altruism was forgotten in the West by the emergence of renaissance humanistic values and by the influence of the West, it was spread to the East as well (History) and to the same extent, comparing it to other cultures has not been seriously considered (Background). Individual rights in political thought is meaningful when we have an idea of others. The interaction between individual rights and the needs of others is investigated under the title of altruism or words with the same meaning by thinkers and they have presented arguments in accepting or rejecting it (Problem). Therefore, in the present article, the main question refers to the viewpoints of two thinkers, i.e. John Rawls and Morteza Mutahhari, regarding the role of altruism in politics (Question). It seems that there is severe disagreement between these two thinkers regarding the role of altruism in politics (Hypothesis). Thus, the main purpose of the present article is understanding and analyzing the concept of altruism and expressing its relationship with politics from the viewpoint of Rawls and Mutahhari (Objective). The present research will be a comparative study which is based on library data and the results will be drawn through using content analysis (Methodology). Rawls considers altruism a barrier to political justice; whereas, Mutahhari does not consider it as a barrier to political justice, rather he regards it as the cause of strengthening human values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Altruism
  • Politics
  • Others
  • Rawls
  • Mutahhari
  • Islam and Liberalism

مراجع

قرآن کریم.
سید رضی، محمد بن حسین (1404). نهج البلاغه، قم، دار الحدیث.
اعوانی، شهین (تابستان 1389). «آیا فایده‌گرایی، همان لذت‌گرایی است؟ بررسی دیدگاه بنتام و میل»،  تأملات فلسفی،  سال دوم ش 6، ص 7-32.
پولادی، کمال (1393 الف). تاریخ اندیشۀ سیاسی در غرب: از سقراط تا ماکیاولی، تهران، مرکز.
پولادی، کمال (1393ب). تاریخ اندیشۀ سیاسی در غرب: از ماکیاولی تا مارکس، تهران، مرکز.
حسینی سورکی، سیدمحمد (بهار و تابستان 1384). «معنا و ماهیت سود در نظر سودگرایان»، نقد و نظر،  ش 37 و 38، ص 301 -320.
دژاکام، علی (1377). «نقد نظریه‌های اخلاقی در اندیشۀ استاد مطهری»،  کیهان فرهنگی، ش 146، ص 46، 48-49.
دهباشی، حمید (1378). «نقدی بر نظریه لیبرالیسم جان رالز»، کیان، ش 48، ص 44-51.
سوزنچی، حسین (1385). «اصالت فرد، جامعه یا هر دو؛ بررسی تطبیقی آرای استاد مطهری و استاد مصباح یزدی»، قبسات، ش 42، ص 41-60.
 شریعت، فرشاد (1386). مبانی اندیشۀ سیاسی در غرب: از سقراط تا مارکس، تهران، نی.
صلاحی، ملک یحیی و امینی، واحد (تابستان 1388). «مفهوم حقوق طبیعی و حقوق بین‌الملل در اندیشۀ سیاسی توماس هابس»، تحقیقات حقوق خصوصی و کیفری، دورۀ 5، ش 1، ص 159-180.
فتحی آشتیانی، علی (1387). مقدمه‌ای بر روان‌شناسی سیاسی، تهران، بعثت.
مصباح یزدی، محمدتقی (1381). فلسفۀ اخلاق، تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
مطهری، مرتضی (1368). آشنایی با علوم اسلامی، تهران، صدرا، ج 2.
__________ (1370الف). اسلام و مقتضیات زمان، تهران، صدرا، ج 2.
__________ (1370ب). فطرت، تهران، صدرا.
__________(1370ج). بیست گفتار، تهران، صدرا.
__________(1372 الف). فلسفۀ اخلاق، تهران، صدرا.
__________(1372ب). دربارۀ انقلاب اسلامی، تهران، صدرا.
__________ (1373الف). تعلیم و تربیت، تهران، صدرا.
__________(1373ب). گفتارهای معنوی، تهران، صدرا.
__________(1373ج). انسان کامل، تهران، صدرا.
میرموسوی، سیدعلی (فروردین 1390). «اخلاق و سیاست ازدیدگاه خواجه‌نصیر‌الدین طوسی، وابستگی دانش سیاسی به اخلاق»، مهرنامه، سال دوم، ش 10.
http://www.mehrnameh.ir/article/1663.html
Nussbaum, Martha (1994). The Therapy of Desire, USA, Princeton University Press
_________(2006Find all the books, read about the author, and more.
See search results for this author
Are you an author? Learn about Author Central
_____________________------200022). Frontiers of Justice: Disability, Nationality, Species Membership, USA, Belknap Press
Rawls, John (1987). Thorie de la justice, Trad. par C. Audard, Paris: Édition du seuil
________(1995). Libralisme politique, Trad. par C. Audard, Paris: Presses Universitaires de France
‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌________ (2001). Justice as fairness: A restatement, Cambridge: Harvard University Press
________(2002). The Law of Peoples: with The Idea of Public Reason Revisited, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press
Nagel, Thomas (1973). «Rawls on Justice», The Philosophical Review, Vol. 82, No. 2, p. 220-234

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 مهر 1396
  • تاریخ بازنگری: 22 مهر 1396
  • تاریخ پذیرش: 25 آذر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار