اصل عزت و تسامح و رابطۀ آن با نرمش قهرمانانه در مذاکرات سیاسی ازدیدگاه اسلام

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق پردیس فارابی تهران

2 کارشناس ارشد اخلاق کاربردی مؤسسۀ آموزش عالی اخلاق و تربیت قم

3 دانشیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه باقرالعلوم

چکیده

از گذشته، سیاست‌مداران ایرانی مذاکراتی را برپایۀ منافع ملی با کشورهای مختلف انجام داده‌اند (تاریخچه)؛ اما ضوابط اسلامی آن، حتی در نظام جمهوری اسلامی ایران، به‌صورت مدون در دسترس نبوده است (پیشینه). ازاین‌رو، گاه عدم کاربست اصل عزت یا ابهام در مفهوم و ماهیت اصل تسامح، باعث ایجاد چالش و تناقض در دیپلماسی کشور شده است (مسئله). بنابراین، با این پرسش روبه‌روییم که: کدام تسامح در عرصۀ سیاست خارجی ازدیدگاه اسلام، پسندیده و با نرمش قهرمانانه همراه است (سؤال)؟ تسامح یا نرمشی ازدیدگاه اسلام پذیرفتنی است که همراه با عزت و اقتدار باشد و جلوی هرگونه نفوذ و تسلط دشمن را بگیرد (فرضیه). ازآنجاکه منطق انقلاب اسلامی در تعامل با دنیا «لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ» است، هدف تحقیق حاضر تبیین اصل عزت و همچنین واکاوی تسامح (نرمش) ازدیدگاه اسلام است (هدف). ازاین‌رو، در این مقاله از روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی استفاده شده است (روش). نتایج این تحقیق، نشان می‌دهد که کاربست اصل عزت به‌صورت توأمان با اصل تسامح (نرمشی قهرمانانه)، می‌تواند با پرهیز از تحمل زورگویی نظام سلطه و قدرت‌های مستکبر، موجبات اقتدار و عزت و منافع ملی و مصالح دینی را در عرصه‌های مختلف تأمین کند (یافته).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Principles of Dignity and Tolerance and their Relationship with Heroic Flexibility in Political Negotiations from the Viewpoint of Islam

نویسندگان [English]

  • Ezzatollah Motamed Kutiani 1
  • ahmad rezaei 2
  • محمد ستوده 3
1 PhD Student in Jurisprudence and Principles of Law, College of Farabi, University of Tehran
2 MA in Applied Ethics, The Academic Institute for Ethics and Education, Qom
3 Associate Professor of International Relations Department, Baqir al-Olum University-
چکیده [English]

From the past, Iranian politicians have conducted negotiations with other countries based on national interests (History); however, its Islamic regulations, even in the Islamic Republic of Iran, have not been compiled and collected systematically (Background). Therefore, sometimes lack of application of the principle of dignity or ambiguity in the concept and nature of the principle of tolerance has brought about challenges and contradictions in the countries diplomacy (Problem). Thus, we face the following question: What kind of tolerance in the field of foreign policy is acceptable and in line with heroic flexibility from the viewpoint of Islam (Question)? A kind of tolerance or flexibility is acceptable from the viewpoint of Islam that is accompanied with dignity and authority and prevents any kinds of infiltration and domination of the enemy (Hypothesis). Since the logic of the Islamic Revolution in interaction with the world is “neither harming others, nor suffering harm” (Al-Baqarah: 279), the aim of the present research is explaining the principle of dignity and also analyzing tolerance (flexibility) from the viewpoint of Islam (Objective). Therefore, descriptive-analytical research method is used in the present article (Methodology). Findings show that applying the principle of dignity simultaneously with the principle of tolerance (heroic flexibility) can provide the authority, dignity, national and religious interests in different fields by avoiding the toleration of oppression of the domination system and arrogant powers (Finding).

کلیدواژه‌ها [English]

  • dignity
  • tolerance
  • Heroic Flexibility
  • Political Negotiation and Islam
قرآن‌کریم، ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی.
ابن‌ اعثم‌ کوفی‌، محمد بن‌ علی (1411). الفتوح، تحقیق على شیرى، بیروت، دارالأضواء.
ابن شهرآشوب، محمد بن علی (1379). المناقب، قم، علامه.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1414). لسان العرب، بیروت،‌دار صادر.
ابن‌شعبه حرانى، حسن بن علی (1404). تحف العقول، قم، جامعۀ مدرسین.
ابوالحمد، عبدالحمید (1376). مبانی علم سیاست، تهران، قومس.
ارسطو (1378). اخلاق نیکوماخوس، ترجمۀ محمدحسن لطفی، تهران، طرح نو.
آیور، مک؛ موریس، رابرت (1344). جامعه و حکومت، ترجمۀ ابراهیم علی کنی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
بلاذرى، أحمد بن یحیى (1417). انساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلى، بیروت،‌ دار الفکر.
جعفریان، رسول (1379). حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، انصاریان.
حسین‌زاده، محمد (1380). مبانی معرفت دینی، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی‚.
حسینی خامنه‌ای، سیدعلی. تارنمای farsi.khamenei.ir.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412). المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودى، بیروت، دارالعلم.
شاتو، ژان (1369). مربیان بزرگ، ترجمۀ غلامحسین شکوهی، تهران، دانشگاه تهران.
طبرسى‏، احمد بن على (1403). الإحتجاج على أهل اللجاج، مشهد، مرتضى‏‏.
فاضل میبدى، محمد تقى (1379). تساهل و تسامح، تهران، مؤسسۀ‌ فرهنگی‌- انتشاراتی آفرینه.
فتحعلی، محمود (1378). تساهل و تسامح اخلاقی، دینی، سیاسی، قم، مؤسس فرهنگی طه.
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی (1418). علم الیقین، تعلیق محسن بیدارفر، قم، بیدار.
قرشی، سیدعلی‌اکبر (1371). قاموس قرآن، تهران،‌دار الکتب الإسلامیة.
کلینی، محمد بن یعقوب (1365). الکافی، تهران،‌دار الکتب الإسلامیة.
مجلسی، محمدباقر (1403). بحار الأنوار، تهران، اسلامیه‏.
مطهری، مرتضی (1381). آشنایی با قرآن، تهران، صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه، تهران،‌دار الکتب الإسلامیة.
منقری، نصر بن مزاحم (1382). وقعة صفین، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، القاهرة، المؤسسة العربیة الحدیثة.
واقدی، محمد بن عمر (1409). المغازى، تحقیق مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الأعلمى.