اصول ، شاخص ها و راهکارهای نیازسنجی در فرایند تربیت و آموزش سیاسی
DOR: 20.1001.1.23455705.1399.8.17.5.7

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (ع)

2 دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

3 کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

چکیده
تعلیم و تربیت دارای ساحت‌ها و عرصه‌های گوناگونی است و یکی از مهم‌ترین ساحت‌های تعلیم و تربیت، ساحت تربیت سیاسی است (پیشینه). برای تحقق اهداف تعلیم و تربیت در ساحت سیاسی ناگزیر به شناسایی نیازهای آن با در نظر گرفتن اصول و شاخص‌هایی باید بود. از همین رو به منظور طراحی برنامه درسی و آموزشی هوشمندانه، تعیین مبانی، اصول، شاخص‌ها و راهکارهایی برای شناسایی نیازهای ساحت سیاسی مسأله‌ای اساسی است. (بیان مساله). بنابراین سوال پژوهش عبارت است از اینکه اصول، شاخص‌ها و راهکارهای نیازسنجی در فرایند تربیت و آموزش سیاسی چیست؟ (سوال) بر این اساس نوع تحقیق، یک پژوهش کاربردی محسوب می‌شود. پاسخ به سوال پژوهش با رویکرد کیفی و از طریق تحلیل مضمون داده‌های حاصل از مصاحبه با خبرگان، اسناد سازمانی و بالادستی، منابع نظری و اعتباربخشی در گروه‌ خبرگی حاصل شده است (روش). بر طبق یافته‌های پژوهش استمرار، شمول، جامعیت، هماهنگی، مشارکت و اعتبار اصول نیازسنجی محسوب می‌شود. هر کدام از این اصول دارای مجموعه‌ای از شاخص‌ها می‌باشند که مبتنی بر آن نیز راهکارهایی پیشنهاد شده است(نتیجه‌گیری).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Principles, Indicators and Needs Assessment Procedures in the process of Political Education

نویسندگان [English]

  • Ghulam Reza Veisi 1
  • Mohammadmohsen Mohtadi 2
  • Hasan Khalaji 3
1 Assistant Professor of Imam Sadiq Institute of Islamic Sciences
2 PhD Student in Counseling, Islamic Azad University, Qom Branch
3 MSc,Philosophy of Education, Islamic Azad University, Arak Branch
چکیده [English]

Education has various fields and arenas and one of the most important fields of education is the field of political education (background). In order to achieve the goals of education in the political field, it is necessary to identify its needs by considering (its) principles and indicators. Therefore, in order to design a smart curriculum, determining the basics, principles, indicators and procedures to identify the needs of the political field is a key issue (Issue’s statement). Therefore, the research question is: what are the principles, indicators and needs assessment strategies in the process of political education? (Question) According to this, the type of research is an applied research. The answer to the research question has been obtained with a qualitative approach and through content analysis of the data obtained from interviews with experts, organizational and upstream documents, theoretical sources and accreditation in the expert group (method). According to the research findings, continuity, inclusion, comprehensiveness, coordination, participation and validity are the principles of needs assessment. Each of these principles has a set of indicators on the basis of which procedures are proposed (conclusion).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Needs Assessment
  • Political Education
  • Principles
  • Indicators
  • Procedures
قرآن کریم.
نهج البلاغه.
اتکینسون، رو اسمیت، (۱۳۹۱). زمینه روانشناسی اتکینسون و هیلگارد، ترجمه حسن رفیعی و محسن ارجمند، تهران، ارجمند.
اسمیت، فیلیپ (1385). فلسفه آموزش و پرورش، ترجمه سعید بهشتی، شرکت به نشر (آستان قدس).
امین الرعایا، م؛ عطاری، ع؛ حسن زاده، ا (1389). اولویتهای پژوهشی مسئلهیابی پژوهشی و اولویتبندی طرح های تحقیقاتی ویژه مدیران و کارشناسان واحدهای پژوهشی، تهران، آییژ.
بناری، علی همت (1383). نگرشی بر تعامل فقه و تربیت، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینیŠ.
حبی، محمد باقر و همکاران (1389). «نیازسنجی تربیتی و آموزشی و اولویت‎بندی آن در بسیج»، فصلنامه روانشناسی نظامی، سال اول، شماره 2، تابستان،صص41-50.
خامنه‎ای، سید علی (1377). حدیث ولایت (مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبری)، تهران، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.
زندی، بهمن و روح الله موسوی نژاد و علی محمد احمدی قراچه و محمد جمالزاده (1392). «بررسی نیازهای آموزشی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در راستای ارائه الگوی مناسب آموزشی و بهسازی منابع انسانی». مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه. سال اول، شماره 2، تابستان، ص70 - 76 .
سیف، علی اکبر (1380). روانشناسی پرورشی، تهران، آگاه.
شریعتمداری، علی (1376). جامعۀ تعلیم و تربیت، تهران، امیرکبیر.
شعاری نژاد، علی اکبر (١٣٨٣). فلسفه آموزش و پرورش، تهران، امیرکبیر.
ـــــــــــــــ (1364). ادبیات کودکان، تهران، رشد.
طباطبایی مزدآبادی، سید محسن (1395). «واکاوی نیازهای آموزشی با رویکرد تجزیه و تحلیل شغل (مطالعه موردی: کارشناسان مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران»، فصلنامه اقتصاد و مدیریت، سال چهارم، شماره 15، تابستان،صص127-146 .
طباطبایی، محمد حسین (1364). تفسیر المیزان، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
عابدی‎جعفری، ‎حسن و محمد‎سعید تسلیمی و ‎ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ‎زاده‎ (1390). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‎های کیفی»، دوفصلنامه، اندیشه مدیریت راهبردی، سال پنجم، شماره 2، پاییز و زمستان، صص 98 - 151.
عباس زادگان، محمد و جعفر ترک زاده (1381). نیازسنجی آموزشی در سازمانها، تهران، شرکت سهامی انتشار.
فتحی واجارگاه، کوروش (1392). نیازسنجی آموزشی، تهران، آییژ .
فراتى، عبدالوهاب (1387). «تربیت سیاسى: چیستی، آسیب‎ها و راهکارها»، راه تربیت، سال دوم، شماره 5، تابستان،صص11-26
کافمن، راجر و جری هرمن (1374).برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی، ترجمه فریده مشایخ و عباس بازرگان، تهران، انتشارات مدرسه.
کثیری نژاد،  تقی (1384). «از نیازسنجی تا نیازآفرینی با رویکرد آموزشی سازمانی»، تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مرکز برنامه‎ریزی و تألیف کتاب‎های درسی.
کلینی، محمدبن یعقوب (1367). اصول کافی، قم، نشر اسوه.
گروهی از پژوهشگران (1372). درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت، تهران، سمت.
ـــــــــــــــ (1386). سند چشم انداز سپاه.
ـــــــــــــــ (1386). سند دکترین آموزشی و تربیتی سپاه.
ـــــــــــــــ (1386). سند نظام تربیت و آموزش عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه.
ـــــــــــــــ (1390). مبانی نظری سند تحول در نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی.
ـــــــــــــــ (1392). سند نظام جامع تربیت و آموزش نیروهای مسلح.
مجلسی، محمدباقر (1367). بحار الانوار، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، جلد 78.
محمدی ری‎شهری، محمد (1389). میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، جلد 6.
مطهری، مرتضی (1367). آشنایی با قرآن کریم، تهران، صدرا.
ـــــــــــــــ (1386). تعلیم و تربیت در اسلام، تهران، صدرا.
معین آبادی، حسین و اصغر سلطانی (1394). «بررس نقش دانشگاه در بهبود مؤلفه‎های آموزش سیاسی دانشجویان»، فصلنامه پژوهشنامه علوم سیاسی، سال یازدهم،  شماره1، زمستان،صص67-94.
ملکی، حسن (1381). برنامهریزی درسی راهنمای عمل، تهران، مدرسه.
میالاره، گاستون (1375). معنی و حدود علوم تربیتی،‎ ترجمه علی محمد کاردان، تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
یارمحمدیان، محمدحسین و سوسن بهرامی و احمدعلی فروغی ابری (1382). «مدیران و کارشناسان بهداشتی و الگوهای مناسب نیازسنجی». مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی. سال  سوم، شماره 1، بهار،صص۷۱ - ۷۹.
Ford, D. (1999). Bottom-line Training. Texas: Gulf Publishing Company.
Peters, L. (1997). Encyclopedia of Human Resources Management. Blackwell Publishers Ltd.
Rummler, G. (1990). Improving Performance. San Francisco, CA: Jossey-Bass Sch   neider, Hilmar & ArneUhlendorf, Zhong Zhao (2007). Evaluating Continu- ous Training Programs using The Generalized Propensity Score.