تحلیل استراتژیک گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی در کشورهای اسلامی منطقه

جمشیدی, علی

تحلیل استراتژیک گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی در کشورهای اسلامی منطقه

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

علی جمشیدی

استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریریت و حسابداری، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

چکیده

اقتصاد مقاومتی دژی توانمند و نفوذناپذیر در برابر تحریم‌های یکسویه نظام‌های سلطه می‌تواند الگویی راهبرد و کارکردی برای کشورهای اسلامی منطقه باشد که نیاز به گفتمان‌سازی با رویکردی استراتژیک دارد. لذا هدف اصلی این پژوهش تحلیل استراتژیک‌ گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی در کشورهای اسلامی منطقه است. پژوهش حاضر از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است و از نظر روش گردآوری داده‌ها یک پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی محسوب می‌گردد. جامعه مشارکت‌کنندگان شامل مدیران مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری است. برای نمونه‌گیری از روش هدفمند استفاده شد و با 13 نفر اشباع نظری حاصل گردید. ابزار گردآوی داده‌ها مصاحبه‌های تخصصی نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه سوات بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش کیفی از روش تحلیل کیفی محتوایی و نرم‌افزار MaxQDA استفاده شد. در بخش کمی برای تحلیل استراتژیک از روش تحلیل سوات (SWOT) و ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی (QSPM) استفاده گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، در موقعیت تهاجمی قرار دارد و راهبرد مناسب برای گفتمان‌سازی اقتصاد مقاومتی در کشورهای منطقه باید استفاده از حداکثر توانمندی‌ها و نقاط داخلی برای بهره‌گیری و استفاده بهینه از فرصت‌های موجود باشد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23455705.1401.10.22.10.6

موضوعات

پیشرفت

عنوان مقاله [English]

Strategic analysis of the discourse of resistance economy in the Islamic countries of the region

نویسنده [English]

Ali Jamshidi

Assistant Professor, Department of Public Administration, School of Management and Accounting, Tehran Payam Noor University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The resistance economy of a powerful and impenetrable fortress against the unilateral sanctions of the domination systems can be a model of strategy and function for the Islamic countries of the region, which needs a dialogue with a strategic approach. Therefore, the main goal of this research is the strategic analysis of the discourse of resistance economy in the Islamic countries of the region. The current research is an applied research in terms of its purpose, and it is considered a survey-type descriptive research in terms of data collection method. The community of contributors includes the directors of the Presidential Strategic Review Center. A targeted method was used for sampling and theoretical saturation was achieved with 13 people. The tools of data collection were semi-structured expert interviews and SWOT questionnaire. To analyze the data in the qualitative section, qualitative content analysis method and MaxQDA software were used. In the quantitative part, SWOT analysis method and quantitative strategic planning matrix (QSPM) were used for strategic analysis. The findings of the research showed that the evaluation matrix of internal and external factors is in an aggressive position, and the appropriate strategy for the discourse of resistance economy in the countries of the region should be to use the maximum capabilities and internal points to exploit and optimally use the existing opportunities.

کلیدواژه‌ها [English]

Discourse of resistance economy
strategic analysis
presidential strategic research center. Islamic countries of the region
SWOT analysis method
qualitative content analysis method

مراجع

ابراهیمی، سعید و سیدمحمدکاظم رجائی رامشه (1401)‏‏. «مبانی نظریۀ اشتغال در اقتصاد مقاومتی‏»، معرفت، س ۳۱، ش ۲۹۲، صص ۵۹-۷۰.

‫ارشدی، وحید و دیگران‏ (1400)‏. «فراتحلیل مطالعات اقتصاد مقاومتی در ایران: شناسایی عوامل مؤثر بر استحکام ساخت درونی سازمان برابر تکانه ها‏»، مطالعات اقتصاد اسلامی، س ۱۴، ش ۲۷، صص ۱۲۷-۶۹.

‫بهرامی ثابت، حسین و احمد آذین (1401)‏. «واکاوی راهبرد ساختاری فرهنگ پیشرفت و توسعه، در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی‏»، مطالعات راهبردی بسیج، س ۲۵، ش ۹۴، صص ۱۰۹-۵۲.

‫بهمنی، مهدی و دیگران (1400)‏.‏. «بررسی بهره‎مندی از ظرفیت‎های ایرانیان خارج از کشور با تأکید بر کارکردهای شبکه‎‎های برون‎مرزی صداوسیما‏»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، س ۶، ش ۸، صص ۲۸۳-۳۰۹.

‫پریزاد، رضا و محمدرضا صفری‎کیا (1400)‏. «آسیب‎شناسی سیاستگذاری‎های حوزه اقتصاد مقاومتی در نظام جمهوری اسلامی ایران‏»، پژوهش ملل، س ۷، ش ۷۳، صص ۷-۲۸.

‫پوراحمدی، حسین و رحمان حبیبی‏ (1401). «بایستگی‎های راهبردی سیاست خارجی ایران در شکل‎گیری اقتصاد مقاومتی‏»، س ۱۰، ش ۲، صص ۱-۳۲.

‫پوری، احسان و دیگران‏ (1396). «پوشش خبری گفتمان اقتصاد مقاومتی در خبرگزاری‌ها و وب سایت‌های خبری‏»، پژوهش‌های ارتباطی، س ۲۴، ش ۲، صص 117-148.

‫جمالی، یعقوب و محمدجمال خلیلیان اشکذری (۱۴۰۱)‏. «بررسی مولفه‎های اقتصاد مقاومتی در گام دوم انقلاب‏»، معرفت، س ۳۱، ش ۲۹۲، صص ۸۵-۹۶.

‫جهانگیری، بهاره (1399)‏. اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن و سنت، تهران، موج عصر.

‫حایک، مریم (1394)‏. «اقتصاد مقاومتی در تبلیغات بازرگانی سیمای شبکه اصفهان (بهار ۹۳) (مطالعه موردی: بررسی مؤلفه‌های مدیریت مصرف)‏»، پژوهش‎های ارتباطی، س ۲۲، ش ۳، صص ۸۵-۱۰۴.

‫حسین زاده، هدایت و سیدعلی میرصادقی (۱۴۰۰)‏. «تبیین نظری توسعه پایدار و اقتصاد مقاومتی(پتانسیل‌های بومی و توسعه درون زا)‏»، پژوهش‌های معاصر در علوم مدیریت و حسابداری، س ۳، ش ۸، صص ۱۵۳-۶۶.

‫دیوید، فرد‏. مدیریت استراتژیک، ترجمۀ علی پارسائیان و سیدمحمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهشهای‎ فرهنگی‎، ۱۳۹۶.

‫رمضانپور، هاجر و دیگران (۱۴۰۰)‏. «درآمدی بر گفتمان‎سازی اقتصاد مقاومتی در عرصه بین‎الملل‏»، فصلنامه رسانه، س ۴، ش ۲۷، صص ۱۵۱-۶۹.

‫سلیمی، مریم و دیگران (۱۴۰۱)‏. «ضرورت تحقّق اقتصاد مقاومتی و گفتمان سازی آن توسّط روحانیت با تأکید بر بیانات رهبر معظّم انقلاب‏»، پژوهش‎های معاصر در علوم و تحقیقات، س ۴، ش ۳۴، صص ۱-۱۸.

‫صالحی امیری، سیدرضا‏ (1398). «گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی‏»، شورای فرهنگ عمومی استان کرمان، س ۱۱، ش ۲، صص ۱۸-۳۴.

‫علیخانی، میثم و دیگران‏ (1400). «واکاوی پیشران‎های اجرای اثر بخشی خط مشی‎های سیاست‎های اقتصاد مقاومتی‏»، سیاست‌های راهبردی و کلان، س ۹، ش ۳۶، صص ۸۲۹-۴۵.

‫فرجی، غلامحسن و دیگران‏. «شاخص‎های اقتصاد مقاومتی از دیدگاه آیت الله خامنه‎ای‏»، مطالعات فقه اقتصادی، جلد ۳، ش ۲، ۱۴۰۰، صص ۱-۱۱.

‫منظم قلعه‎جوقی، ساناز و دیگران (1400)‏. «ارائه الگوی گفتمان‎سازی اقتصاد مقاومتی از طریق رسانه‎های اجتماعی در عرصه ارتباطات بین‎الملل‏»، پژوهشنامه رسانه بین الملل، س ۶، ش ۸، صص ۱۱۷-۴۶.

‫نباتیان، محمد اسماعیل (۱۴۰۰)‏. «گفتمان انقلاب اسلامی و مواجه با چالش بدیل سازی‏»، مطالعات بیداری اسلامی، س ۱۰، ش ۱۹، صص ۷-۲۹.

‫نصوری گزنی، موسی (1399)‏. «اقتصاد مقاومتی و توسعه پایدار‏»، مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، س ۵، ش ۲۵، صص ۲۵-۳۸.

‫همایون آریا، شاهین و محمدهادی قره‎باغی‏ (1395). «گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی در آموزش عالی‏»، ارائه شده در: همایش ملی نظام آموزشی عالی و اقتصاد مقاومتی، تهران، ص ۲۳-۳۶،.

Gwet, Kilem L. Handbook of Inter-Rater Reliability: The Definitive Guide to Measuring The Extent of Agreement Among Raters, Gaitherburg: Advanced Analytics, LLC, 2014.

Holsti, O. R. Content Analysis for the Social Sciences and Humanities, Addison-Wesley, 1969.

Johnson, Harry G. Economic Policies Towards Less Developed Countries, Routledge, 2021.

Sarkodie, Samuel Asumadu, and Vladimir Strezov. “Effect of foreign direct investments, economic development and energy consumption on greenhouse gas emissions in developing countries,” Science of The Total Environment, 646 (January 01, 2019), 862-71.

Vasileiou, Konstantina et al. “Characterising and justifying sample size sufficiency in interview-based studies: systematic analysis of qualitative health research over a 15-year period,” BMC Medical Research Methodology, 18, no. 1 (November 21, 2018), 148.