واکاوی درون‌‌دینی راهبردهای حفاظت از اصل استقلال سیاسی دولت اسلامی در روابط خارجی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استاد الهیات و معارف اسلامی دانشکده الهیات ایلام - ایران

2 استادیار پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق،، قم

3 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه

چکیده

حیات دولت اسلامی در روابط خارجی، به حفظ استقلال سیاسی وابسته است. آیات و روایات نیز عالی‌ترین نگاه راهبردی به حفاظت از استقلال سیاسی دولت اسلامی در حوزۀ روابط خارجی را عرضه می‌کند؛ اما اینک و در دولت اسلامی برآمده از انقلاب اسلامی، بیش از هر زمان دیگری به راهبردهای قرآنی و روایی به‌اقتضای زمان و مکان نیاز داریم. ازاین‌رو، از سؤالاتی که در این عرصه پیش روی ما قرار می‌گیرد، آن است که آموزه‌‌های دینی چه راهبردهایی را برای حفظ استقلال سیاسی دولت اسلامی ارائه می‌کند؟ خوداتکایی، اقتدار، دیپلماسی، کارآمدی و صلح‌گرایی، تنها بخشی از راهبردهای حفظ استقلال سیاسی در بُعد روابط خارجی خواهد بود. بنابراین می‌توان گفت این پژوهش به دنبال ارائۀ کاربردی راهبردهایی است که روابط خارجی یک دولت اسلامی چون جمهوری اسلامی را در چهارچوبه‌هایی نظیر "نه شرقی و نه غربی" نگاه می‌دارد. این پژوهش، به‌شیوۀ توصیفی- تحلیلی و برمبنای استنطاق آیات قرآن و روایات معصومان‰، درصدد برجسته‌سازی نقش بیداری اسلامی، هم‌بستگی و عزم ملی، صلح‌‌گرایی با حفظ عزّت و زندگی مسالمت‌‌آمیز و عزت‌مدارانه و نظایر آن در حفظ ماندگاری خارجی دولت اسلامی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Intra-religion Analysis of the Strategies to Protect the Principle of the Political Independence of the Islamic Government in Foreign Relations

نویسندگان [English]

  • sohrab morovati 1
  • علی باقی 2
  • abbas rasuly 3
1 Theology and Islamic Studies of the School of Theology Ilam - Iran
2 استادیار پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق،، قم
3 Divine and Islamic Education, Ilam University, Islamic School of Theology and Islamic Studies of Ilam City of Iran
چکیده [English]

The life of the Islamic government in foreign relations depends on maintaining political independence. Verses of the Quran and narrations present the highest level of strategic consideration for protecting the political independence of the Islamic government in the field of foreign relations; but now in the government derived from the Islamic Revolution, we need Quranic and narrative strategies more than any time before. Thus, among the questions that confront us in this field is: What strategies do religious teachings present for protecting the political independence of the Islamic government? Self-reliance, authority, diplomacy, efficiency, and peacefulness are only a part of the strategies to protect political independence in foreign relations. Therefore, it can be mentioned that: the present research seeks to present strategies which protect the foreign relations of an Islamic government like the Islamic Republic in frameworks like "Neither the East nor the West". The present research, using descriptive-analytical method and based on the verses of the Quran and narrations of the Infallibles (A.S.), seeks to highlight the role of Islamic awakening, national unity and determination, peacefulness by maintaining dignity and peaceful and dignified life and the like in protecting the foreign relations of the Islamic government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Intra-religion
  • Political Independence
  • Foreign Relations
  • Islamic Government
  • and Paradigm
قرآن‌کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن بابویه، محمد بن على(1367). ‏من لا یحضره الفقیه‏، ترجمۀ علی‌اکبر غفارى و دیگران، تهران‏، صدوق.
ــــــــــــــــــ (1382).‏‏ الخصال، ترجمۀ یعقوب جعفرى،‏ تهران، نسیم کوثر.
ابن بابویه، محمد بن على ‏(بى‌تا). عیون أخبار الرضا†، ترجمۀ محمدتقی آقانجفى اصفهانى، ‏تهران، انتشارات علمیه اسلامیه.
آلوسى، سیدمحمود (1415‌). روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم‏، تحقیق على عبدالبارى عطیة، بیروت، ‏دارالکتب العلمیه.
بیلیس، جان و استیو اسمیت (۱۳۸۳). جهانی شدن سیاست: روابط بین­الملل در عصر نوین، ترجمۀ ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، تهران، مؤسسۀ فرهنگی ابرار معاصر.
ـــــــــــــــــــــــ (1387الف). تفسیر موضوعی قرآن‌کریم، قم، اسراء.
ـــــــــــــــــــــــ (1389الف). تفسیر انسان به انسان، قم، اسراء.
ــــــــــــــــــــــ (1387ب). سروش هدایت، قم، اسراء.
حسینی خامنه‌‌ای، سیدعلی (1384). حدیث ولایت «مجموعه رهنمودهای مقام معظم رهبریa»، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
ــــــــــــــــــــــ (1393). نامه به جوانان غربی، اول فروردین.
زاهدی، شمس‌السادات و دیگران (1383). فرهنگ جامع مدیریت، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
سیوطی، جلال‌الدین (1404). تفسیر الدرالمنثور،قم‏، کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى.‏
حر عاملى، محمد بن حسن (1364). وسائل الشیعة، ترجمۀ صحت، تهران، ناس.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1374). المیزان فى تفسیر القرآن، ترجمۀ محمدباقر موسوی همدانی، قم، اسلامى جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم.
طباطبایى سیدمحمدحسین (1417). المیزان فى تفسیر القرآن،قم‏، دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ‏ مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسى، فضل بن حسن (1360). مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ترجمۀ ‏مترجمان، تهران، فراهانى.
طریحى، فخرالدین (1375). مجمع‌البحرین، تحقیق سیداحمد حسینى، تهران،، کتابفروشى مرتضوى.
فضل‌الله، سیدمحمدحسین (1419 ‏). تفسیر من وحى القرآن‏، بیروت، دار الملاک للطباعۀ و النشر.
مطهری، مرتضی (1369). مجموعه آثار، تهران، صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة.
موسوی خمینی، روح‌الله (1379). صحیفۀ‌‌امام، تهران، عروج.