استعاره‎ های سیاست و حکومت در گفتمان حزب جمهوری اسلامی

ربیعی کهندانی, محمد

استعاره‎ های سیاست و حکومت در گفتمان حزب جمهوری اسلامی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

محمد ربیعی کهندانی

دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

حزب جمهوری اسلامی تأثیرگذارترین تشکل سیاسی در استقرار نظام جمهوری اسلامی و دهۀ اول پس از انقلاب اسلامی است. این مقاله به بررسی فهم از سیاست و حکومت در گفتمان این حزب می‎پردازد. پرسش اصلی پژوهش این است که «در گفتمان حزب جمهوری اسلامی، سیاست و حکومت با چه استعاره‎هایی فهمیده می‎شوند؟» برای پاسخ به این پرسش با استفاده از نظریۀ استعارۀ مفهومی لیکاف و جانسون و روش شناسایی استعاره، به تحلیل استعاره‎ای گفتمان حزب جمهوری اسلامی پرداخته شده است. پژوهش رویکردی شناختی-ادراکی به مسئله دارد، از نوع کیفی است و در پاسخ به پرسش مطرح‎شده، فرضیه‎ای را آزمون نمی‎کند.
نویسنده به این نتیجه رسیده که فهم سیاست و حکومت و مفاهیم انتزاعی مرتبط با آنها در گفتمان حزب، با استفاده از تجربیات روزمرۀ مرتبط با کنش‎ها و ادراکات مذهبی صورت می‎گیرد. اسلام مکتبی به‎عنوان استعارۀ بنیادی، منبع اساسی درک این مفاهیم است و حوزه‎های مبدأ عبادت، وظیفه، امانت الهی و تکلیف در فهم این مفاهیم نقشی محوری دارند. در این گفتمان، سیاست و دین، نهاد سیاست و نهاد دین، و عمل سیاسی و عمل دینی عین یکدیگرند و شناخت سیاسی از آگاهی مذهبی جدایی‎ناپذیر است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23455705.1400.9.19.6.9

عنوان مقاله [English]

Metaphors of Politics and Government in the Discourse of the Islamic Republic Party

نویسنده [English]

Mohammad Rabiei Kohandani

PhD student in Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

The Islamic Republic Party was the leading political organization in the constituting process of the Islamic Republic political system. Furthermore, it was the most influential political party during the first decade after the 1979 Islamic Revolution. This article investigates the understanding of politics and government concepts in the political discourse of the Islamic Republic Party by using a metaphorical approach and tries to answer these questions: How were politics and government comprehend in the Islamic Republic Party discourse? and which metaphors were the party used to understand those concepts?
Those metaphors were analyzed using the method of Metaphor Identification Procedure (MIP). The analysis demonstrated that the concepts of politics and government, and related abstract concepts in the party's discourse, were recognized by the use of everyday experiences that related to religious practices and perceptions. The maktabi (or doctrinaire) Islam, as the general metaphor, was the fundamental source domain of understanding those concepts. Source domains such as worship, duty, divine trust, and doctrinaire played a pivotal role in comprehending political concepts. As a result, in the political discourse of the Islamic Republic Party, politics and religion, the political institution and the religious institution, and political action and religious behavior are the same, and political knowledge and cognition are inseparable from religious consciousness.

کلیدواژه‌ها [English]

Islamic Republic Party
Conceptual Metaphor
Politics and Government in Iran
Political Islam
Political Cognition

مراجع

اسماعیلی، خیرالله (1386). حزب جمهوری اسلامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

انوری، حسن و همکاران (1382). فرهنگ فشرده سخن، تهران، سخن.

بادامچیان، اسدالله (1358). «دو میلیون نفر در حزب جمهوری اسلامی ثبت نام کرده‎اند»، روزنامۀ کیهان، شماره 10696، 10 اردیبهشت 1358، ص 1 و 4.

باهنر، محمدجواد (1361). مبانی ایدئولوژی اسلام، مشهد، حزب جمهوری اسلامی مشهد.

حسینی بهشتی، سیدمحمد (1359 الف). عملکرد یک‎ساله حزب جمهوری اسلامی، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــــ (1359 ب). مکتب و تخصص، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــــ (1361 الف). نقش تشکیلات در پیشبرد انقلاب اسلامی ایران، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــــ (1361 ب). ویژگی‎های ضروری مسئولان در نظام مکتبی، باختران، حزب جمهوری اسلامی باختران.

ــــــــــــــــــــــــ (1361 پ). بررسی و تحلیلی از جهاد، عدالت، لیبرالیسم، امامت، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــــ (1377). مبانی نظری قانون اساسی، تهران، بقعه.

ــــــــــــــــــــــــ (1388). حزب جمهوری اسلامی: مواضع تفصیلی، تهران، بقعه.

ــــــــــــــــــــــــ (1390). حزب جمهوری اسلامی، تهران، روزنه.

ــــــــــــــــــــــــ (بی‎تا الف). از حزب چه می‎دانیم؟، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــــ (بی‎تا ب). سخنرانی‎های شهید مظلوم آیت‎الله بهشتی، تهران، انتشارات سیدجمال.

حسینی بهشتی، سیدمحمد و سیدعلی خامنه‎ای (بی‎تا). پاسخ به سؤالات، حزب جمهوری اسلامی.

جاسبی، عبدالله و همکاران (1388). روزشمار حزب جمهوری اسلامی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی.

حزب جمهوری اسلامی (1359 الف). تواصوا بالحق و تواصوا بالصبر، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــ (1359 ب). القای ایدئولوژی آمریکایی، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــــــــ (بی‎تا). مواضع ما، حزب جمهوری اسلامی.

خامنه‎ای، سیدعلی (1358(. رسالت انقلابی نسل جوان، روحانی، روشن‎فکر، مشهد، حزب جمهوری اسلامی.

ــــــــــــــــ (1360). گفتاری دربارۀ حکومت علوی، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

رهجو، حسین (1358). «از مسجد تا سنگر»، روزنامۀ جمهوری اسلامی، سال اول، شماره 10، 20 خرداد 1358، ص 2.

هاشمی رفسنجانی، علی‎‎اکبر (1360). نقش روحانیت در انقلاب، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

فارسی، جلال‎الدین (1358). تکامل انقلاب اسلامی ایران، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

فتحی، یوسف (1387). «مناسبات مصلحت و تکلیف در اندیشه سیاسی امام خمینی»، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 4، ش 13، ص 139-172.

کاوشی، حسین (1385). حزب جمهوری اسلامی، تهران، اسلامی.

کوچش، زولتان (1396 الف). استعاره؛ مقدمه‎ای کاربردی، ترجمه جهانشاه میرزابیگی، تهران، آگاه.

لیکاف، جورج (1384). «استعاره و جنگ: نظام استعاری به‎کاررفته برای توجیه جنگ خلیج فارس»، در: جورج لیکاف و دیگران، گفتمان جنگ در رسانه‎ها و زبان ادبیات، ترجمه فرهاد ساسانی، تهران، سوره مهر.

مطهری، مرتضی (1358). گفتاری دربارۀ جمهوری اسلامی، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

مفتح، محمد (1358). حکومت اسلامی، حزب جمهوری اسلامی.

ـــــــــــ (1361). ویژگی‎های زعامت و رهبری، تهران، حزب جمهوری اسلامی.

موسوی خمینی، روح الله (1360). مشروح سخنان امام امت، روزنامۀ جمهوری اسلامی، سال دوم، شماره 571، 7 خرداد 1360، ص 5.

مهرجو، بهراد (1396). حزب جمهوری اسلامی، تهران، مؤسسه فرهنگی-هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

هاشمی‎نژاد، سیدعبدالکریم (1360). بررسی بعد سیاسی ولایت فقیه، مشهد، حزب جمهوری اسلامی.

Aristotle (2006). Poetics, Translated by Joe Sachs, Massachusetts, Focus Publishing & R. Pullins Company.

_______ (2007). On Rhetoric, A Theory of Civic Discourse, Translated by George A. Kennedy, Second Edition, New York & Oxford, Oxford University Press.

Deignan, Alice (2016). "From Linguistic to Conceptual Metaphors", in: E. Semino and Z. Demjen (eds.), The Routledge Handbook of Metaphor and Language, Routledge Handbooks in Linguistics, Routledge, London, p. 102-116.

Krenmayr, Tina (2011). Metaphor in Newspapers, Amsterdam, Verije Universiteit.

Lakoff, George & Mark Johnson (1980 a). Metaphors We Live By, Chicago, The University of Chicago Press.

_______ (1980 b). "The Metaphorical Structure of the Human Conceptual System", Cognitive Science, no. 4, p. 195-208.

Lakoff, George (1993). "The Contemporary Theory of Metaphor", in: Andrew Ortony (ed.), Metaphor and Thought, Second Edition, Cambridge, Cambridge University Press, p. 202-250.

_______ (1995). "Metaphor, Morality and Politics or Why Conservatives Have Left Liberals in the Dust", Social Research, v. 62, no. 2.

_______ (1996). Moral Politics, How Liberals and Conservatives Think, Chicago and London, The University of Chicago Press.

Landau, Mark J. & et al. (2014). The Power of Metaphor, Examining Its Influence on Social Science, Washington D. C., American Psychological Association.

MacCormac, Earl R. (1982). "Pepper’s Philosophical Approach to Metaphor, The Literal and the Metaphorical", The Journal of Mind and Behavior, Summer & Autumn, v. 3, no. 314, p. 241-249.

Miller, Eugene F. (1979). "Metaphor and Political Knowledge", The American Political Science Review, v. 73, no.1, p. 155-170.

Mio, Jeffery Scot (1997). "Metaphor and Politics", Metaphor and Symbol, 12(2), p. 113-133.

Musolff, Andreas (2004). Metaphor and Political Discourse, Analogical Reasoning in Debates about Europe, Uk, Plgrave Macmillian.

_______ (2012). "The Study of Metaphor as Part of Critical Discourse Analysis", Critical Discourse Analysis, v. 9, Issue 3, p. 301-310.

_______ (2016). Political Metaphor Analysis, Discourse and Scenarios, New York & London, Bloomsbury Publishing.

Nokele, Amanda (2014). "Identifying Conceptual Metaphors Using the Metaphor Identification Procedure Vrije Universiteit", South African Journal of African Languages, 34,1, p. 75-86, DOI,10.1080/02572117.2014.949471

Pragglejaz Group (2007). "MIP: A Method for Identifying Metaphorically Used Words in Discourse", Metaphor and Symbol, 22(11), p. 1-39.

Schmitt, Rudolf (2005). "Systematic Metaphor Analysis as a Method of Qualitative Research", The Qualitative Report, 10(2), p. 358-394.

Steen, Gerard (2007). Finding Metaphor in Grammar and Usage, A Methodological Analysis of Theory and Research, Amsterdam & Philadelphia, John Benjamins Publishing Co.

Steen, Gerard J. & et al. (2010). A Method for Linguistics Metaphor Identification, From MIP to MIPVU, Amsterdam, John Benjamins Publishing Co.

Stefanowich, Anatol (2006). "Corpus-based Approaches to Metaphor and Metonomy", in: Anatol Stefanowich & Stefan Th. Gries (ed.), Corpus-Based Approches th Metaphor and Metonomy, Berlin, Walter de Gruyter GmbH & Co, p. 1-16.