نقش رهبر در پایداری انقلاب اسلامی ایران با تأکید بر بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسندگان

1 استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، قم، ایران

چکیده

انقلاب اسلامی ایران پایدارترین انقلاب در مقایسه با سایر انقلابهای معاصر است. یکی از عوامل مهم پایداری این انقلاب نحوۀ ایفای نقش رهبر است. این نوشتار با روش پژوهش کیفی تحلیل محتوای متن انجام شده و درصدد پاسخ به این مسئله است: «با تأکید بر بیانیۀ گام دوم انقلاب، رهبر چه نقشی در پایداری انقلاب اسلامی ایران دارد؟» رهبران انقلابها سه کارویژۀ اساسی دارند: 1. ایدئولوژیک؛ 2. بسیجکنندگی؛ 3. نهادسازی و مدیریت. با مطالعۀ بیانیۀ گام دوم انقلاب اسلامی ایران، مشاهده میشود که رهبران انقلاب در خصوص کارویژۀ اول، اندیشۀ امامت و ولایت، تقریری روزآمد از اندیشۀ اسلامی با حفظ اصالت دینی، استقامت بر آرمانها، ایجاد خودباوری، اندیشۀ مقاومت و معنویت و اخلاق را با انجام اقدامات بسیار مهمی نهادینه کرده یا افزایش دادهاند؛ در خصوص کارویژۀ دوم، اموری مانند مردمی بودن و مردمی ماندن و تأکید بر وحدت را تقویت کردهاند؛ دربارۀ کارویژۀ سوم، رهبران انقلاب اسلامی به سبب مدیریت فرایندی، مسدود کردن مجاری نفوذ دشمنان، اتکا به توانایی داخلی و گسترش عدالت، نقش مدیریتی انقلاب را ایفا کردهاند. با انجام گرفتن سه کارویژۀ اساسی توسط رهبران ایران اسلامی، انقلاب اسلامی پایدارترین انقلاب در میان انقلابهای معاصر شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of the Leader in the Stability of the Islamic Revolution of Iran with Emphasis on the Statement of the Second Step of the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Behroozi Lak 1
  • Reza Kafili 2
1 Professor of Political Science, Baqir al-Olum University, Qom, Iran
2 PhD Student in Political Science, Baqir al-Olum University, Qom, Iran
چکیده [English]

The Islamic Revolution of Iran is the most stable revolution compared to other contemporary revolutions. This article has been done by qualitative research method of text content analysis and seeks to answer this question: "By emphasizing the statement of the second step of the revolution, what role does the leader play in the stability of the Islamic Revolution of Iran?" The leaders of the revolutions have three basic functions:  1. Ideological; 2. mobilization; 3. Institutionalization and management. By studying the statement of the second step of the Islamic Revolution of Iran, it can be seen that the leaders of the revolution regarding the first function The idea of Imamate and Wilayah is an up-to-date interpretation of Islamic thought while maintaining religious originality, enduring ideals, creating self-confidence, They have institutionalized or enhanced the idea of resistance, spirituality, and morality by taking very important steps; As for the second function, things like being popular and staying popular and strengthening the emphasis on unity; Regarding the third function, the leaders of the Islamic Revolution have played the managerial role of the revolution due to process management, blocking the infiltration channels of the enemies, relying on internal ability and promoting justice. With the performance of three basic functions by the leaders of Islamic Iran, the Islamic Revolution has become the most stable revolution among contemporary revolutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • the Role of the Leader
  • Stability
  • the Second Step of the Revolution
قرآن کریم، ترجمه الهی قمشهای
اشرفی و سلامت ، اکبر ، طیبه (1394). «رهبری و حفظ انقلاب در ایران و مصر»، مجلۀ جستارهای سیاسی معاصر، س 6، ش 2.
اکبرزاده، فریدون (1380). نقش رهبری در نهضت مشروطه، ملی نفت و انقلاب اسلامی، تهران، مرکز اسناد ملی.
امرایی، حمزه (1383). انقلاب اسلامی و جنبشهای اسلامی معاصر، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
امینی، سیدجواد و مبینی، محمد (1398). تبیین مفهوم راهبردی نظریه نظام انقلابی در جمهوری اسلامی ایران، شماره 30 فصلنامه پژوهشهای انقلاب اسلامی
بشیریه، حسین (1384). انقلاب و بسیج سیاسی، تهران، دانشگاه تهران.
جمعی از نویسندگان (1397). انقلاب 40ساله، قم، انتشارات بوستان کتاب.
جانسون، چالمرز (1363). تحول انقلابی، ترجمۀ حمید الیاسی، تهران، امیرکبیر.
حشمت‎زاده، محمدباقر (1378). چارچوبی برای تحلیل و شناخت انقلاب اسلامی در ایران، تهران، دانش و اندیشۀ معاصر.
خواجه‎سروی، غلامرضا (1382). رقابت سیاسی و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
درویشی، فرهاد و دیگران (1394). «بررسی دلایل شکست جنبش اخوان‎المسلمین در انقلاب 2011 مصر»، دومین کنفرانس بینالمللی پژوهش در علوم و تکنولوژی.
دهخدا، علی‎اکبر (1379). لغتنامۀ دهخدا، تهران، دانشگاه تهران.
ساندرز، دیوید (1380). الگوهای بیثباتی سیاسی، ترجمۀ پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، تهران، انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
روشه، گی (1395). تغییرات اجتماعی، ترجمۀ منوجهر وثوقی، تهران، نشر نی.
بیانات امام خامنه‎ای، دسترسی در: khamenei.ir.www.
زونیس، ماروین (1371). شکست شاهانه، ترجمۀ عباس مخبر، تهران، طرح نو.
سپهری، محمد (1389). خورشید بیغروب، تهران، انتشارات گلبهار.
سعید، بابی (1379). هراس بنیادین (اروپامداری و ظهور اسلام‎گرایی)، ترجمۀ جمشیدی‎ها، موسی عنبری، تهران، دانشگاه تهران.
شبان‎نیا، قاسم (1391). «ارزیابی نظریۀ چرخشی انقلاب‎ها و تطبیق آن بر انقلاب اسلامی ایران»، مجلۀ معرفت سیاسی، ش 2، قم.
ابن بابویه قمی (شیخ صدوق)، محمد بن علی (1382). کمال الدین و تمام النعمه، قم، جمکران.
عطایی، عبدالله و قاسمی، بهزاد (1394). «خوانشی از اندیشۀ امام خمینیŠ و حسن البنا پیرامون نظام سیاسی»، فصلنامۀ پژوهشنامۀ انقلاب اسلامی، س 4، ش 14.
عمید، حسن (1375). فرهنگ لغت، تهران، امیرکبیر.
عیوضى، محمدرحیم (1391). درآمدى تحلیلى بر انقلاب اسلامى ایران‏، قم، دفتر نشر معارف.
فراتی، عبدالوهاب (1377). رهیافتهای نظری بر انقلاب اسلامی، تهران، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری.
فوزی، یحیی و بهروز پایاب (1390). «مقایسۀ تطبیقی اشتراکات و افتراقات اندیشۀ سیاسی جنبش اسلامی سنی اخوان‎المسلمین در مصر و جنبش اسلامی شیعی در ایران»، فصلنامۀ شیعهشناسی، س 9، ش 36.
فوکو، میشل (1377). ایرانیها چه رؤیایی در سر دارند؟، ترجمۀ حسین معصومی همدانی، تهران، نشر هرمس.
فولادی، محمد (1387). «استراتژی وحدت در جهان اسلام در اندیشۀ امام خمینیŠ»، فصلنامۀ معرفت، س 17، ش 126.
محمد، ابراهیم و دیگران (1384). جمعیت اخوانالمسلمین مصر، تهران، انتشارات مؤسسۀ مطالعات اندیشه‎سازان نور.
مرادی، مجید (1381). «نظریۀ دولت در اندیشۀ سیاسی حسن البنا»، مجلۀ علوم سیاسی،
ش 19.
مصباح‎زاده، سیدمحمدباقر (1395). اخوانالمسلمین: نهضتی که به تاریخ پیوست، مشهد، نشر مرندیز.
مطهری، مرتضی (1384). پیرامون جمهوری اسلامی، تهران، صدرا.
ــــــــــــــــ (1387). حماسۀ حسینی، تهران، صدرا.
ــــــــــــــــ (1389). نهضتهای اسلامی در صد سال اخیر، تهران، صدرا.
ــــــــــــــــ (1398). عدل الهی، تهران، صدرا.
ــــــــــــــــ (1399). درسهای الهیات شفا، تهران، صدرا.
ملکوتیان، مصطفی و سیدمصطفی تقوی مقدم (1396). «مقایسۀ تأثیر رهبری در تحولات انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی پس از پیروزی»، فصلنامۀ سیاست، س 47، ش 2، تابستان.
ملکوتیان، مصطفی (1389). سیری در نظریههای انقلاب، تهران، نشر قومس.
معین، محمد (1386). فرهنگ لغت معین، تهران، نشر زرین.
موسوی خمینی، سیدروح‎الله (1385). صحیفۀ امام، تهران، مرکز حفظ و نشر آثار امام خمینیŠ.
واعظی، سیدمحمود (1391). بحرانهای سیاسی و جنبشهای اجتماعی در خاورمیانه: نظریهها و روندها، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‎المللی.